Πολιτικός απολογισμός 2015- προοπτικές για το 2016

Ένας χρόνος από τους πυκνότερους σε πολιτικώς εξέχοντα γεγονότα πέρασε. Αυτός ο χρόνος μπόρεσε μέσα σε άλλα να αποσαφηνίσει καταστάσεις και προθέσεις, συσχετισμούς και δυνατότητες. Επίσης προκάλεσε μια σημαντική «διχοτομία», διαιρώντας το φαινομενικώς συμπαγές πρότερο αντιμνημονιακό στρατόπεδο σε δύο νέες υποκατηγορίες.

Βαρυσήμαντο είναι πρώτα-πρώτα να ξεκινήσουμε το νέο έτος με την ίδια οργή εναντίον της δυναστείας του γερμανικού imperium, με την ίδια επαναστατημένη συνείδηση, μα, ταυτόχρονα, περισσότερο προσγειωμένοι, με λιγότερες πλάνες, περισσότερη επίγνωση και εθνική-κοινωνική αυτοσυνειδησία.

Σκέψεις για 3 βιβλία που διάβασα πρόσφατα & που σας προτείνω…

Επέλεξα, αυθαίρετα μέχρι ένα σημείο, ορισμένα βιβλία που έχω πρόσφατα διαβάσει, για να σας παρουσιάσω ορισμένες εντυπώσεις, στοιχεία και κρίσεις για αυτά.

Κυριακή των Απόκρεω σήμερα, Σαρακοστή επίκειται° προσφέρεται ο καιρός για κάποιο χρόνο διαβάσματος  και περισυλλογής, κατά μόνας ή συλλογικά…

1. Αλ. Τσιριντάνης: Από τον μικρόκοσμο ενός μεγάλου, εκδ. Λυχνία, 2010

Είναι αρκετά παράξενο, αλλά ο καθ. Τσιριντάνης(1904- 1977), από τότε που τον έχω υπ’ όψει (πάνε λίγα χρόνια), καθ. Νομικής και εισηγητής του Ιδιωτικού Ασφαλιστικού Δικαίου στην Ελλάδα και μετέχων στην «αδελφότητα» «Ζωή» μέχρι ένα σημείο ενεργά, στάθηκε μια περίπτωση ανθρώπου ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα για εμένα, παρά τα λάθη που μπορούμε να του καταλογίσουμε.

Τα λάθη αυτά τα συνοψίζει ο Στέλιος Παπαθεμελής σε ένα παμπάλαιο πραγματικά άρθρο του που μπορείτε να βρείτε στο βιβλίο του που δημοσιεύτηκε επί Χούντας του Παπαδόπουλου με τίτλο «Τίμιοι με την ελευθερία» (εκδ. Μήνυμα, 1971!).

Και πράγματι, μέσα στο βιβλίο αυτό, που φιλοξενεί «ανέκδοτα», δηλαδή μικρές διηγήσεις που βλέπουν τώρα πρώτη φορά το φως της δημοσιότητας, περιστατικά χαρακτηριστικά από την ζωή του Τσιριντάνη, και κάποια σχόλια ανθρώπων κοντινών του για όλα αυτά, καθώς και αποσπάσματα από βιβλία του, τα βλέπουμε με ένα τρόπο πιο «ανάγλυφο», πιο ας πούμε συγκεκριμένο:

σε μια περίπτωση ομιλίας που έκανε επί Δικτατορίας, δεν υπάρχει παρά μόνο μια νύξη(και αν είναι νύξη) για τους Γερμανούς εργάτες που «έφυγαν από τον Χριστό και πήγαν στον Χίτλερ». Θα περίμενε κανείς άλλα και πιο πολλά από μια μορφή ηγετική τότε ενός «χριστιανικού κινήματος» που «έχασε το τραίνο», έστω στην δύση της ζωής του. Θα περίμενε μια μαρτυρία, εφάμιλλη έστω ενός Σεφέρη(«τρεις λέξεις νεκρές/γιατί τις σκοτώσατε;»), έγνοια έστω αυθόρμητα εκδηλούμενη° αυτά δεν τα είχε όμως, φαίνεται, τότε ο Τσιριντάνης. Τα είχε ο Νίκος Ψαρουδάκης. Αλλά αυτό είναι αλλουνού παπά βαγγέλιο.

«Απολύτως ευχαριστημένοι» με τους δημίους

Ο Αλ. Τσιριντάνης, παρά τις «οργανωσιακές» του καταβολές, είχε την ευθυκρισία και ορθοφροσύνη να γράψει τα εξής:

«Όταν ένας είναι άθεος και δεν δέχεται την θεότητα του Χριστού, εκτελεί όμως το θέλημά Του και έχει στον βίο του τις ίδιες επιδιώξεις, τι λέμε τότε;
Τι κρίμα ένας τέτοιος καλός άνθρωπος να είναι άθεος! 
Μπορείς όμως να πης και τι κρίμα ένας τέτοιος καλός άνθρωπος και να μην είναι φαρισαίος; Δεν μπορείς να το πης. 
Ο φαρισαίος είναι στην ουσία του το αντίθετο του Χριστού…»
(«Η πίστις ως βίωμα», Δ’, σελ.209)

 

Και ποιο το γνώρισμα του Φαρισαίου; Υποκριτής, κάπηλος, εθνικόφρονας, ανελέητος, επιδειξιομανής, κούφιος, άδικος, άρπαγας, σαφώς συντηρητικός, τυπολάτρης.

Σήμερα όμως έχουμε Διοικούσα Εκκλησία εν μέρει «απολύτως ευχαριστημένη» από τους «πολιτικούς άρχοντες» οι οποίοι εμφανίζουν ανησυχητικά πολλά από -αν όχι όλα- αυτά τα γνωρίσματα. Ως γνωστόν, στην Γραφή(«Ψαλμοί», 82 : 4) εμφανίζεται αντί της λέξης «άρπαγας», δηλαδή καταπιεστής, άδικος, εκμεταλλευτής, η λέξη «ασεβής»! Ο ασεβής, δηλαδή, απέναντι στον Θεό, ήτανε αυτός ο οποίος φερνόταν με χυδαιότητα, με ασεβή επίδειξη πυγμής απέναντι στον άνθρωπο! Ειδικά δε στον ανίσχυρο, στον φτωχό, τον εργάτη του, τον ούτως ειπείν λαϊκό άνθρωπο. Εξ ου και η προτροπή, που απευθύνεται ειδικά και στους πολιτικούς εξουσιαστές: «Ελευθερώνετε τον πτωχόν και τον πένητα· λυτρώνετε αυτόν εκ χειρός των ασεβών.»

Αυτό έκαναν στην ζωή τους και οι Άγιοι, όταν είχαν κάποια εξουσία, όπως ο Άγ. Ιωάννης ο Ελεήμων. Αυτό και οι Χριστιανοί πολιτικοί, όπως ο αυτοκράτορας Ιωάννης Βατάτζης.

Για την υπερψήφιση Μεσοπρόθεσμου και Εφαρμοστικού: γενικότερη ματιά

Λοιπόν, ο Αλέξανδρος Τσιριντάνης(+1977) τα έγραφε παληά, την δεκαετία του 1960: δεν χρειάζεται να ανατρέξουμε στην Παλαιά Διαθήκη ή στον Όμηρο, για να δούμε με ιερή συγκίνηση τι σήμαινε ο ένας άνθρωπος για τον άλλον… αλλά αρκεί να δη κανείς τους πατεράδες μας, έλεγε, τι διδαχθήκαμε στην πράξη από αυτούς και πόσο στην εποχή του υπήρχε η «αγριάδα», το «στυγνάζον», όπως το έλεγε αλλού, το να γίνεσαι στυγνός, προς το πρόσωπο κατακριτικός, ωμός, κυνικός, χρησιμοθήρας, συμπληρώνω νοηματικά εγώ… Και επειδή συχνά τα πράγματα κινούνται με ένα τρόπο που μοιάζει γραμμικός, σήμερα έχουμε φτάσει σε εκείνο το σημείο που ο ένας για τον άλλον σημαίνει περίπου: «σε χτυπάω, μέχρι που να σου θρυμματίσω το κρανίο, επειδή έλαβα τέτοια εντολή, και επειδή, αν δεν την εκτελέσω, θα απολυθώ, και μετά μάλλον θα είναι δύσκολα για μένα». Είναι κοντά στο «πόλεμος όλων εναντίον όλων».

Όλα αυτά, φυσικά, πρεπει τα συνδυάσουμε και με την ειδωλοποίηση του επαγγέλματος, αυτό που λέει ο μεταφραστής του Ελλύλ «πρωτείο του ποιείν/πράττειν»· δρω όπως νά’ναι, αρκεί να μην μένω στάσιμος(!). Και επειδή αυτό το πρωτείο είναι χαρακτηριστικό της αστικής τάξης από τα πρωταρχικά, μοιάζει ειρωνικό και τραγικό να σκέφτεται κανείς τον μακαρίτη τον (μεγάλο) Κονδύλη που διαμαρτυρόταν για την «καχεξία του αστικού στοιχείου στην νεοελληνική κοινωνία και ιδεολογία». Αυτό συνέβη πριν περίπου 20 χρόνια, αλλά αυτή η εισαγωγή του στην «παρακμή του αστικού πολιτισμού» επανεκδόθηκε προσφάτως, για να μην χάσουμε προφανώς τις ιδέες του και σήμερα θαλερού και ιδιαίτερα επίκαιρου στοχαστή, ειδικώς και γενικώς και καθολικώς.

Όλα αυτά τα παραπάνω έχουν να κάνουν με την ψήφιση από τους 155 του «Μεσοπρόθεσμου», και την ψήφιση του «εφαρμοστικού νόμου», που ψήφισαν οι του ΠΑΣΟΚ μαζί με την βουλευτίνα εκείνη, την κα Παπαδημητρίου, που θυσιάστηκε για τις ιδέες της, καταπώς το δήλωσε και η κα Μπακογιάννη σε συνέντευξή της στο «Βήμα της Κυριακής».

«Τι αμαρτίες πληρώνουμε» εμείς οι Χριστιανοί…

Δεν μπορώ να ασκήσω κριτική μονόπλευρη, π.χ. στους μαρξιστές-λενινιστές της σήμερον για την τύφλωσή τους μπροστά στα αίσχη που δεν βλέπουν καν και τυγχάνουν ακόμη ολοκληρωτικά οπαδοί, φορείς και κομιστές των ιδεών του Μάο Τσετούνγκ και του «αρχαγέτη της εργατικής τάξης», που μου έλεγε και γηραιός λενινιστής προπαγανδισμένος τις προάλλες μιλώντας εναντίον της υποχρέωσης της άμεσης βοήθειας των φτωχών, Λένιν και του Στάλιν.

Πρέπει κι’ εμείς να δούμε πώς προέκυψε αυτοί οι άνθρωποι να έλκονται από τα κηρύγματά τους, διότι, βέβαια, η παρθενογένεση συνέβη άπαξ και εκ Πνεύματος Αγίου και Μαρίας της Παρθένου.

Και αντιγράφω και πάλι από τον -εξαίρετο, όπως είπαμε- «ανθρωπισμό» του Αλ. Τσιριντάνη, γ’ τόμος, σσ. 105-106 , όπου, μετά από αναφορά στους υψιπετείς ακραιφνείς της παθητικής αντίστασης Νεομάρτυρες διαβάζουμε, ομολογώ με εξόχως ευχάριστη κατάπληξη:

«Όμως, αν πάμε παρά έξω, τοπικώς ή χρονικώς, τι βλέπομε; Το πολύ-πολύ πιετισμούς έξαλλους που αφίνουν κατόπιν απογοητεύσεις, ενώ τα ανθρώπινα προβλήματα μένουν χωρίς χριστιανική αντιμετώπισι. Ιεροκήρυκες στην Αμερική, στα μέσα ακόμη του περασμένου αιώνος, μιλούν κατά της κατάργησης της δουλείας των μαύρων(σ.σ. το κείμενο γράφεται προ των γεγονότων με τον ιερωμένο μάρτυρα ηγέτη του κινήματος των μαύρων Μ. Λ. Κινγκ, το 1954), άλλοι πάλι, και στα κλίματά μας, βρίσκουν σωστό η γυναίκα να είναι στο περιθώριο της ζωής, φορτωμένη τη ζαλίγκα και περπατώντας δίπλα στον καβαλλάρη άνδρα, ενώ περί κοινωνικής δικαιοσύνης τώρα μόνο αρχίσαμε να μιλάμε, γιατί τώρα βρίσκομε το προλεταριάτο ισχυρό, αφού επί αιώνες ολόκληρους η σιγή μας ώπλιζε την πιο εγκληματική εκμετάλλευσι του μόχθου του προλεταρίου αδελφού μας.

[…]Οι χριστιανοί(ή «χριστιανοί») έδωσαν όπλα στην αντιχριστιανική άρνησι και στον εξωχριστιανικό ή καλύτερα αντιχριστιανικό «ανθρωπισμό».

Και ο αναγινώσκων νοείτω.

Πέρα από το σοσιαλισμό και τον καπιταλισμό(του αδ. Ζείδωρου)

Πέρα από το σοσιαλισμό και τον καπιταλισμό

Του αδ. Ζείδωρου

Στην προεκλογική περίοδο που προηγήθηκε δεν υπήρξαν σοβαρές αμφισβητήσεις για τη συμμόρφωσή μας με τις οικονομικές επιταγές των υπερκρατικών κέντρων εξουσίας. Τα περισσότερα πολιτικά κόμματα φάνηκαν να διαφωνούν περισσότερο για το αν η οικονομική μας πολιτική θα εξαρτάται από τη μία ή την άλλη δύναμη, παρά για το αν θα πάψει να αποτελεί το παράσιτο της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας. Στηλιτεύοντας αυτή την κατάσταση ο Οικουμενικός Πατριάρχης σε ομιλία του προ ημερών σημείωσε: «Γίνεται λόγος για έναν πλανητικό καπιταλισμό, ο οποίος επιβάλλει τους ατέγκτους νόμους της αγοράς σε όλη την υφήλιο, για μία «τρομοκρατία της αγοράς». Η απόλυτη προτεραιότητα της οικονομίας και ο ανάλγητος ανταγωνισμός αποτελούν μία παγερή πραγματικότητα, η οποία δυναμιτίζει το κοινωνικό κράτος και προβάλλει το δίκαιο του οικονομικώς ισχυροτέρου ως μονόδρομο προς την ευημερία. Η παγκοσμιοποίηση απειλεί να συνθλίψει και να εξαφανίσει την ετερότητα των προσώπων μέσα στην απρόσωπη ανωνυμία του γιγαντισμού των οικονομικών εξελίξεων και μεγεθών».

Ως Χριστιανοί ίσως να μην μπορούμε να αλλάξουμε το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα που βασίζεται στην εκμετάλλευση και τον εγωισμό. Κι αυτό γιατί γνωρίζουμε πολύ καλά πως, κι αν χτυπήσουμε τον εγωισμό με επαναστατικό τρόπο στις οικονομικές του εκδηλώσεις, χωρίς να απαλλαγούμε από την εσωτερική του κακία, γρήγορα θα παρουσιασθεί ξανά ύπουλα μεταμφιεσμένος. Μήπως κάτι τέτοιο δε συνέβη και με τον υπαρκτό σοσιαλισμό, ο οποίος κατέληξε κρατικός καπιταλισμός; Μήπως ο υλισμός ως βάση του καπιταλισμού δεν είναι κυρίαρχος και στο σοσιαλισμό; Αυτή είναι η ψυχολογική πείρα, που έχει αποκτήσει ο Χριστιανισμός από τους είκοσι αιώνες ζωής του. Μα κι αν δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό, είναι, ωστόσο, στο χέρι μας να μεταβάλλουμε τον τρόπο που εμείς συμμετέχουμε στο σύστημα αυτό και πρωτίστως τον τρόπο που διαχειριζόμαστε το εισόδημα και την περιουσία μας.

Σύμφωνα με τις Παροιμίες, ο ευσεβής άνθρωπος παρακαλεί το Θεό: «πλοῦτον δὲ καὶ πενίαν μή μοι δῷς, σύνταξόν δέ μοι τὰ δέοντα καὶ τὰ αὐτάρκη» (κεφ. ΚΔ΄). Ο Ιερός Συγγραφέας ζητάει από το Θεό την αυτάρκεια, τα αγαθά εκείνα που είναι απαραίτητα για την επιβίωσή του και όχι άλλα. Στην Καινή Διαθήκη, το ιδεώδες σύστημα της ιδιοκτησίας αποκρυσταλλώνεται στην πρακτική των πρώτων χριστιανικών κοινοτήτων. «Πάντες δὲ οἱ πιστεύοντες ἦσαν ἐπὶ τὸ αὐτὸ καὶ εἶχον ἅπαντα κοινά» (Πραξ. β΄ 44). Η κοινοκτημοσύνη εν αγάπη εντάσσεται στο θαύμα της πρωτοχριστιανικής ζωής και διά της Αγίας Γραφής κηρύσσεται σ’ όλη την Οικουμένη. Με την εμφάνιση του κοινοβιακού μοναχισμού, η κοινοκτημοσύνη θα εφαρμοστεί για περισσότερα από 1700 χρόνια. Και ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος προβάλλοντας σαν πρότυπο ορθόδοξης ζωής το μοναστικό κοινόβιο έλεγε σ’ ένα λόγο του πώς θέλει, ονειρεύεται να φτιάξει τη χριστιανική κοινωνία: «Σ’ όσα λέγαμε μέχρι τώρα, ας τονίσουμε και τούτο: Και όλοι να πουλήσουν όλα τα υπάρχοντά τους, και να φέρουν εδώ τις εισπράξεις, μπροστά μας. Με τα λόγια το λέω. Μην ταραζόσαστε. Κανείς, ούτε πλούσιος, ούτε φτωχός… Έτσι και στα μοναστήρια τώρα ζουν, όπως άλλοτε οι πρώτοι πιστοί Χριστιανοί στα Ιεροσόλυμα… Αν όμως είχαμε την πείρα της κοινοβιακής ζωής, τότε θα ‘χατε κι εσείς όλο το θάρρος να την πραγματοποιήσετε. Και πόση χάρη έχει αυτός ο τρόπος ζωής… Αν προχωρούμε έτσι, σ’ αυτό τον τρόπο ζωής, πιστεύω στο Θεό, ότι κι αυτό θα γίνει. Μόνο να ‘χετε εμπιστοσύνη σ’ εμένα, και με την τάξη θα κατορθώσουμε να το πραγματοποιήσουμε. Κι αν δώσει ο Θεός ζωή, πιστεύω, πως γρήγορα θα σας οδηγήσω σ’ αυτό τον τρόπο ζωής, στην κοινοκτημοσύνη.» (Εις τας πράξεις, 11, 3)

Η πατερική γραμματεία έχει ασχοληθεί εκτενώς με το σύστημα της χριστιανικής κοινοκτημοσύνης ως το ιδανικό σύστημα ιδιοκτησίας. Συνοπτικά μπορούμε να παρατηρήσουμε:

Για τους Ορθόδοξους Χριστιανούς, η μοναστική κοινοβιακή ζωή είναι το πρότυπο της κοινωνικής και οικονομικής τους ζωής. Αντίστοιχα, η κοινοκτημοσύνη, όπως τη βρίσκουμε στα έργα του αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου, του Μεγάλου Βασιλείου και του αγίου Ιωάννη της Κλίμακος, είναι το ψηλότερο σκαλοπάτι της φυσικής κατάστασης του ανθρώπου στην κλίμακα της ιδιοκτησίας. Ανώτερη από αυτήν και πάνω από τις φυσικές δυνάμεις του ανθρώπου είναι μόνο η ακτημοσύνη.

Η κοινοκτημοσύνη εφαρμόζεται με επιτυχία σε μικρές κοινότητες, που τα μέλη τους συνδέονται με τη χριστιανική αγάπη, γιατί η ιδιοκτησία «του Κυρίου» είναι για όλους τους «δούλους» του. Είναι η συνέπεια της τέλειας αγάπης, γιατί ο άνθρωπος μαθαίνει να αγαπάει εξίσου όλους τους ανθρώπους, όπως ο Θεός. «Εκείνος που έχει τον πλησίον του σαν τον εαυτό του, δεν ανέχεται να έχει ο ίδιος τίποτα περισσότερο απ’ τον πλησίον του», παρατηρεί ο άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος. Με την χριστιανική κοινοκτημοσύνη καταργείται ή περιορίζεται η ατομική ιδιοκτησία και εξαλείφεται το ατομιστικού (ειδωλολατρικό-ρωμαϊκό-σύγχρονο ευρωπαϊκό) πνεύμα, που είναι και η αιτία γένεσης για τις ζήλειες, τις φιλονικίες, τους χωρισμούς, τις έχθρες και τους πολέμους. «Το σον και το εμόν εξώρισται», λέει ο Ιερός Χρυσόστομος. Με την κοινοκτημοσύνη επέρχεται η ουσιαστική ισότητα και ενότητα των ανθρώπων και στα υλικά αγαθά. Χωρίς αυτές, ολόκληρη η ουμανιστική φιλολογία περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων παραμένει κουτσή. Γι’ αυτό, και όποιος έχει ατομική ιδιοκτησία μέσα στο κοινόβιο θεωρείται προδότης σαν τον Ιούδα. Όπως λέει ο Μ. Βασίλειος, η «ιδιάζουσα κτήσις» είναι κλοπή.

Αιτία και βάση της κοινοκτημοσύνης αποτελεί η αγάπη, γι’ αυτό και μας χαρίζει την ευλογία του Θεού. Με αυτήν δημιουργείται η υποδειγματική ανθρώπινη κοινωνία, με αποτέλεσμα ακόμη και οι άπιστοι να γίνονται Χριστιανοί από το θαυμασμό τους για την αγαπητική οργάνωση των Χριστιανών, να ενώνεται όλος ο κόσμος κι έτσι να δοξάζεται ο Θεός στη γη. Η κοινοκτημοσύνη είναι ικανή «την οικουμένην επιστρέψαι άπασαν», όπως λέει ο Άγ. Ιω. Χρυσόστομος. Αντίστοιχα, η χριστιανική κοινοβιακή ζωή βοηθάει ηθικά και πνευματικά τον άνθρωπο, γιατί τον απαλλάσσει από τις πολλές φροντίδες για τα υλικά αγαθά κι έτσι τον βοηθάει χρονικά και ηθικά για ν’ ασχοληθεί με τα πνευματικά. Καταργεί την υπερηφάνεια του πλουσίου και δίνει αξιοπρεπή αλλά χωρίς εγωισμό ζωή στο φτωχό. Αναπτύσσει τη συνεργασία, την ενότητα και τη συναισθηματικότητα των ανθρώπων, την εμπιστοσύνη στο Θεό και στον κάθε αδελφό, και τελικά την αγάπη στον άνθρωπο και στο Θεό, κι έτσι ο άνθρωπος και σ’ αυτή τη γη ζει ευτυχισμένος.

Όλα αυτά ίσως ηχούν παράξενα στα αφτιά μας, γιατί είμαστε μια γενιά που μεγάλωσε μέσα στην αφθονία και την απόλαυση. Τα οικονομικά αδιέξοδα όμως και η πίεση που δέχονται σήμερα οι πανεπιστημιακοί πτυχιούχοι στην αγορά εργασίας αργά ή γρήγορα θα μας αναγκάσουν να τα σκεφτούμε. Ίσως είναι ο καιρός να γυρίσουμε στην απλή ζωή της κοινότητας. Τα οφέλη θα είναι τεράστια για την πνευματική μας ζωή, αλλά θα βοηθήσουν και στην απήχηση του χριστιανικού μηνύματος στη σύγχρονη κοινωνία. Γιατί ο Χριστιανισμός «είναι στην ουσία της αποστολής του προοδευτικός. Δεν έρχεται να μας πει ότι τα ανθρώπινα έχουν «ευ και καλώς», ίσα-ίσα ζητάει το νέο, που θα είναι συγχρόνως και καλύτερο. Τους «καινούς ουρανούς και την καινήν γην», εν οις δικαιοσύνη κατοικεί» (Αλέξανδρος Τσιριντάνης).

(Το κείμενο είναι βασισμένο στο βιβλίο «Το πρόβλημα του θεσμού της ιδιοκτησίας» του Ν. Θ. Μπουγάτσου των εκδόσεων «Κοράλι»)

σημ. φιλαλήθους/philalethe00: Το κείμενο παραχωρήθηκε εκθύμως από τον αδελφό σε… σύναξιν διαλεκτική, και η πρώτη δημοσίευσή του εγένετο ώδε.

Να σημειωθή, ότι το θεωρήσαμε αξιόλογο για τον λόγο, ότι:

-προβάλλει ένα πολύ διαφορετικό λόγο από το καλβινιστικό απολιτίκ.

-προβάλλει την αυτοοργάνωσή μας ως Εκκλησίας και την ανεξαρτησία μας από το Κράτος μέσα από μία επαναστατική αλλαγή των κοινωνικών σχέσεων σύμφωνα με τους Πατέρες.

Δεν συμφωνούμε, βέβαια, με τον «ιστορικό πεσσιμισμό», για να χρησιμοποιήσω μία αυτοαναφορική φράση του πρώιμου Μπερντιάεφ, που φαίνεται να διαπερνά εν τινί μέτρω το κείμενο, όπως δεν συμφωνεί και ο Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς κ.π.α. Παραταύτα, είναι ένα έξοχο παράδειγμα της καλής χριστιανοκοινωνικοπολιτικής ανησυχίας που αναζωογονείται σε ένα μέρος -ημών- της Ορθόδοξης Χριστιανικής νεολαίας.

Νέες εκδόσεις πολιτικής Θεολογίας…!(μέρος Α’)

Τρεις οι νέες εκδόσεις που μας εντυπωσίασαν και που μελετήσαμε εν όλω ή εν (μείζονι) μέρει.

Α) Ο σοσιαλισμός μέσα από τα αγιωτικά κείμενα της Αγίας Γραφής και της πατερικής σοφίας

Βιογραφικό σημείωμα ευρίσκουμε εδώ, μαζύ με τις πολλές και ετερόκλητες «τιμητικές διακρίσεις» του συγγραφέως αδ.  Ν. Νικολάου. Ο ίδιος έχει υπάρξη συγγραφέας και άλλων ιδιαζούσης αξίας & θεματολογίας έργων, όπως κάποιου για τα λησμονημένα «ράσα του αντιστασιακού αγώνα του λαού μας», όπου αναφέρεται στην Εθνική Αντίσταση και, ιδιαίτερα, στους συνεργαζόμενους με το ΕΑΜ ποιμένες, μοναχούς, μοναχές, ποιμενάρχες κτλ., ιδιαίτερα δε στην Εύβοια.

Όσον αφορά το ίδιο το έργο, ο συγγραφέας καταθέτει μία πληθώρα στοιχείων με ένα λόγο καταφανώς «καλλιεπή», αλλά και ορθοεπή, αν και οπωσδήποτε όχι τυπικά δομημένου ή με την οικονομία λόγου τύπου Ludwig Wittgenstein.

Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου, πιο καταλεπτώς, ο συγγραφέας παραθέτει ένα θαυμάσιο αποθησαύρισμα λόγων των Πατέρων, αλλά και σημαινόντων Χριστιανών Θεολόγων,  και προσωπικοτήτων, όπως

α) ο «πρύτανις των θεολόγων», Έλληνας, όντως δε και ιδιαιτέρως νεοπλατωνίζων Ωριγένης

β) ο Ευστάθιος Σεβαστείας, που παραινεί κατά το Σ. Ιερών κανόνων Ράλλη-Ποτλή μαζί με»αντάρτικη ομάδα»(κατά τον συγγραφέα) τους δούλους «καταλιμπάνειν τους δεσπότας» και να μην τους υπακούουν.

γ) ο φιλοπλατωνικός Κλήμης Αλεξανδρείας

δ) ο Πατέρας Αγ. Γρηγόριος ο Θεολόγος/Ναζιανζηνός που μιλεί για την δουλεία ως μία εξοργιστική παρά φύση κατάσταση όπου οι άνθρωποι βάζουν πάνω από τον Θεό την εξουσία τους, ενώ η «δουλεία» είναι μόνο των αλόγων.

ε) ο Χρυσόστομος

ς) ο Μέγας Βασίλειος

και πολλοί άλλοι.

Ο Ν.Β. μιλά για τον εξελικτικό σοσιαλισμό και τους εξελικτικούς σοσιαλιστές ως το σωστό είδος εν αντιθέσει με τους δογματικούς μαρξιστές, που υπολείπονται σαφώς. Αναφέρεται, ακόμη, και στο σφυροδρέπανο σε μία εντυπωσιακή αναφορά, πως η προέλευσή του είναι παλαιοδιαθηκική(!).

Β)Χριστιανικός πολιτικός λόγος

Ένα βιβλίο του αρχ.-Φυσικού  Ι. Κωστώφ το οποίο είχα την ευλογία να έχω τον χρόνο να μελετήσω ολόκληρο. Βασικά, πρόκειται για μία συναγωγή, συλλογή αποσπασμάτων εξαιρετικά ενδιαφερόντων από ποικίλους, Χριστιανούς συγγραφείς περί Ορθοδοξίας ή Χριστιανισμού και πολιτικής. Έμφαση στην έκταση έχουν οπωσδήποτε οι Ν. Ψαρουδάκης, ιδιαίτερα τούτος, αλλά και  ο χριστιανός «διακεκριμμένος» καθηγητής Νομικής  Αλ. Τσιριντάνης. Τα παρατιθέμενα κείμενα είναι ακόμη των Ευ. Θεοδώρου, Ν. Μπερντιάγεφ, Σ. Παπαθεμελή, π. Επιφάνιου Θεοδωρόπουλου, γέροντα Παΐσιου, Αγίου Ν. Βελιμίροβιτς κπα.

Καλύπτουν, επίσης, ένα ευρύ φάσμα θεμάτων σχετικά με τις σχέσεις Ορθοδοξίας και Πολιτικής, αλλά και τις σχέσεις Ορθοδοξίας και πολιτικών, κοινωνικών και οικονομικών συστημάτων.

Τα αποσπάσματα που κατατίθενται είναι όντως «διαμάντια» και πολύ «πετυχημένα», καταλήγουν δε στην υποστήριξι της καθόδου Χριστιανικής πολιτικής παράταξης και στην σαφέστατη δυνατότητα καθόδου στον πολιτικό στίβο Χριστιανών, κάτι με το οποίο συμφωνούμε ως απολύτως «αυτοδίκαιο» χριστιανικά, Πατερικά.

Προσωπικά μιλώντας, κάτι που θεώρησα άκρως διαφωτιστικό και αλίευμα εξαίρετο στο εν λόγω πόνημα(κυριολεκτικώς) είναι οι θέσεις του Ar. Toynbee και Ευ. Θεοδώρου για το εν λόγω θέμα. Ο πασίγνωστος διανοητής, συγγραφέας και ακ. διδάσκαλος Ιστορίας και ειδικότερα Ιστορίας του πολιτισμού A. Toynbee θεωρεί τον κομμουνισμό περίπου ως ένα φύλλο από την Αγία Γραφή που θαρρεί, ότι είναι ολόκληρη. Ο δε Θεοδώρου, ομ. καθηγητής της Θεολογικής, αναφέρει την οιονεί, κατά την γνώμη μας,  απαρχή της διάστασης μεταξύ προμαρξιστικού κομμουνισμού και χριστιανισμού, αυτήν που θεωρητικά λογίζεται, ότι ανήρεσε ο σύγχρονος πασίγνωστος φιλόσοφος της σχολής της Φραγκφούρτης και ακαδημαϊκός Ernst Bloch που έγραψε, μάλιστα, ειδικό βιβλίο για τον επαναστάτη Χριστιανό θεολόγο εποχής του Λουθήρου Θωμά Μύντσερ. Έτσι, αναφέρεται στον Weitling, που έλεγε κάτι παρόμοιο με αυτό που είπε και ο σοσιαλιστής θεωρητικός Saint-Simon στο τελευταίο του βιβλίο «Νέος Χριστιανισμός«, και ο  Φ. Κάστρο στις μέρες μας:  ότι η Εκκλησία πρέπει να εμπνεύση την επανάσταση και τον κομμουνισμό/σοσιαλισμό μέσω των δεσμών της αγάπης, κηρύσσοντας έτσι ένα ιδίωμα που τότε δεν ήταν ιδίωμα, αλλά κορμός: ένα επαναστατικό χριστιανικό κομμουνισμό.

Ο Θεοδώρου αναφέρει, ότι οι νεανίες τότε(~1846) Μαρξ και Ένγκελς έδιωξαν τεχνηέντως πλην …σαφώς τον προσωπικό φίλο του Weitling και κοινωνό των θέσεών του από την ένωση Γερμανών εργατών Χέρμαν Κρήγκε. Του είπαν, ότι μιλάει για «σαλιαρίσματα περί αγάπης»(!) και ότι όλα αυτά είναι -ναι, σωστά το μαντέψατε- αντανακλάσεις της εκμεταλλευτικής κοινωνίας κατά το πασίγνωστο καθολικό(-ης εφαρμογής), θρησκευτικό και δη δεισιδαιμονικό σχήμα του μαρξισμού «βάση(=οικονομία)-υπερδομή»!!! Βεβαίως, ο Weitling είπε στον φίλο του, ότι αυτή η απομάκρυνση προοριζόταν για τον ίδιο…

O Wilhelm Weitling

Ενώ θα μπορούσε να προσθέση, εμπνεόμενος και ελάχιστα από θέσεις αγωνιστών του χριστιανικού σοσιαλισμού όπως ο Ν. Ψαρουδάκης που συμπίπτουν με αυτή (την αναφερόμενη στο προκείμενο βιβλίο) του π. Επ. Θεοδωρόπουλου, ότι ο μαρξισμός (ως αστικής φιλοσοφίας δηλ. υλιστικής, αθεϊστικής, και οικονομικίστικης)  ουδεμία σχέση μπορεί να έχη -ως φορέας των αστικών περιττωμάτων- με υψηλές και, μάλιστα, χριστιανικές έννοιες και αξίες όπως η κοινωνική δικαιοσύνη, η αλληλεγγύη, η κοινωνική ισότητα, η -θεσμική, ακόμη- απάλειψη της εργασιακής εκμετάλλευσης που οι Πατέρες εξισώνουν με τον φόνο.

Δυστυχώς, όμως, πολλά τέτοια τραίνα φαίνεται, πως χάθηκαν… Και για αυτό ακριβώς τέτοιες εκδόσεις είναι άξιες πολλών επαίνων και επικροτήσεων…! (Διότι ζητούν πίσω τα κλεμμένα.)

(συνεχίζεται)

«Αυτεξούσιον και αδέσποτον»(πλαστουργημένον)…!

…κατέστησε ο Θεός τον άνθρωπο κατά τον Θεοφάνη Κεραμέα, σε κείμενό του που διάβαζα(βλ. εικόνα) επί τη ευκαιρία της Κυριακής της Σταυροπροσκυνήσεως που ήταν προ 11 ημερών…

"Σταυρός του Χριστού στην ζωή μας" υπό Θεοφάνου Κεραμέως

Στον οποίο σταυρό προσγράφει, λίαν ενδιαφερόντως, στο ίδιο ο Άγιος που συνέγραψε όντως εν συντριβή τον ψεσινό εν εκκλησίαις και διάσημο Μέγα Κανόνα, Ανδρέας Κρήτης τις ιδιότητες του «σωφρονιστή πλουσίων» και «προνοητή πενήτων»…

Μαρτυρίες

Αυτό το νόημα έχει, μας λέει, η σταυροαναστάσιμη «Κυριακή ρήση» «Όστις θέλει οπίσω μου ελθείν,  αρατω τον σταυρόν αυτού, απαρνησάσθω εαυτόν και ακολουθείτω μοι».

Ο Απόστολος Παύλος, άλλωστε, μεταβατικός στην θεολογία του, απευθυνόμενους δημόσια σε ασύλληπτα ως προς το σήμερα άκρους κρατιστές, είχε πη, και μάλιστα προ της προς Φιλήμονα,  όπου επιτάσσει αγαπητικά την απελευθέρωσι του ληστεύσαντός τον «δούλου» κατά κόσμον Ονήσιμου: «Τιμής ηγοράσθητε, μη γίνεσθε δούλοι ανθρώπων»(Α’ προς Κορινθίους).

Ο ίδιος ο Χριστός μας εξαγόρασε με το αίμα Του και το «δοξαστικό εκούσιο πάθος» από την κατάρα του Νόμου, όπως διαβάζει κανείς στην προς Γαλάτας(3:13):

«Χριστος ημας εξηγορασεν εκ της καταρας του νομου γενομενος υπερ ημων καταρα οτι γεγραπται επικαταρατος πας ο κρεμαμενος επι ξυλου»

Και, ακόμη, λίγο ενωρίτερα, αναγράφεται:

«ο εν Κυρίω κληθείς δούλος απελεύθερος Κυρίου εστίν»

Εδώ δεν αναφερόμαστε, βεβαίως, στην δουλεία από τους ανθρώπους, και βεβαίως δεν μπορεί κανείς να ασχολήται «επισταμένως» με ιλαρά και τραγικά διαδικτυακά αναμηρυκάσματα περί «ορθόδοξης δουλοφροσύνης» με συνήθεις «πηγές»… τον Ambelain, τον Σκαρίμπα, και τον Σιμόπουλο..

Απλώς στο ότι όσον αφορά στα του Θεού υπάρχει πλήρης αναρχία. Αυτεξούσιον και αδέσποτον.

Την παρατήρησι αυτήν έκανε και ο «διαπρεπής» καθηγητής Νομικής Αλέξανδρος Τσιριντάνης στο δίτομο έργο του περί ανθρωπισμού και ειδικότερα στο «Παύλος και νομος». Σε αυτό τοποθετήθηκε ορθώς, εκεί, οπωσδήποτε, αν και υψηλόβαθμο στέλεχος Χριστιανικής οργάνωσης («Ζωή») που δυστυχώς διακρίθηκε, όπως προκύπτει άμεσα από τα κείμενά της, για την αιρετική ούτως ειπείν θεολογία της νομιμοφροσύνης που ντροπιάζει και σήμερα την Εκκλησία και την κάνει, όπως θα έλεγε και ο Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς, να χάνη το επαναστατικό της χρώμα, συμφυρόμενη με κοσμικούς, καπιταλιστικούς, αστικοδημοκρατικούς, θεσμούς…

Νικόλαος Βελιμίροβιτς, επίσκοπος, ακαδημαϊκός, Άγιος.

Απευθύνσεις (μερικές)

α)Στους ποικίλους κοσμικώ τω τρόπω θεοκράτες ή/και αστοχριστιανούς θεολόγους που θέλουν να μας πείσουν,  π.χ., ότι ο «πολιτικός γάμος» ως επιλογή και η απουσία του αντιδημοκρατικού, άρα αυτόχρημα αντόρθοδοξου, καταναγκασμού προς τον  θρησκευτικό(…) αποκαλούμενο γάμο, που ίσχυε ως την «αλλαγή» του 1981 είναι «αντίχριστος επιλογή», και ότι πρέπει όλους να τους αναγκάσουμε να φορέσουν τα στέφανα που δηλώνουν την εν παρθενία αληθή αφθορία κατά τον ιατρό Άγιο Βασίλειο Αγκύρας, το «νυφικό» ιμάτιο, που δηλώνει όμοια, και να πουν υποκριτικά λόγια, εκκοσμικεύοντας και «μολεύοντας», αθέλητα έστω,  το Μυστήριο που κατακυρώνει στα μάτια του Τριαδικού Θεού -και όχι βέβαια της γειτονιάς και των συγγενολοΐων- ένα άλλο, «μέγα μυστήριο»…

β)Στους παλαιοδιαθηκολόγους που δεν κατανοούν, ότι ο άνθρωπος τότε, πριν σχηματίση διαθήκη με τον Θεό, γέγονε και ήταν δούλος των στοιχείων του κόσμου, του «νόμου της αμαρτίας στα μέλη του«, των πολλών τάξεων και κατηγοριών δαιμόνων. Ήταν ανελεύθερος συνολικά, και εν απογνώσει εν πολλοίς. Ο θάνατος ήταν μετάβαση στο σκότος, αν και όχι στον άδη κάποιων δημοτικών τραγουδιών, ή στον άδη της αρχαίας μυθολογίας ή και επών. Για αυτό και ο Χριστός κατά τον Αγ. Νικόλαο Βελιμίροβιτς ήταν ο μέγιστος επαναστάτης, που έβαλε το «πριόνι» σε αυτήν την ίδια την ρίζα του κακού, και «εποίησε καινά τα πάντα»…

γ)Σε οσους δεν κατανοούν στο ελάχιστο τις λέξεις «ποίμνιο» κ.τ.ο. και δεν αντέχουν την ταπείνωση ορισμένων Χριστιανών, όπως ποικίλους «παγανοδωδεκαθεϊστές», φασίστες κλπ.. Αυτή η ταπείνωση είναι θεληματική μπροστά σε ένα άκρως ταπεινό Θεό, όπως Τον σκιαγραφούν εμπειρικά οι Πατέρες, που δεν μας αναγκάζει σε τίποτα και για τίποτα. Εξ ου και το αφόρητο πολυώνυμο κακό, που κάποιοι, όπως ο αξιολογότατος μαρξιστής συγγραφέας Βασίλης Ραφαηλίδης, γράφουν, ότι έκανε τον Θεό να… αυτοκτονήση, τύψεων ένεκεν, για την απάνθρωπη κοινωνία που αδυνάτησε να «ξεκάνει».

Για αυτό, άλλωστε, ο εξέχων Χριστιανοσοσιαλιστής , αποπεμφθείς δε υπό της έκπτωτης Τσαροκατευθυνόμενης Δεσποτοκρατίας και όχι βέβαια «της Εκκλησίας» στην Σιβηρία, Νικολάι Μπερντιάγεφ(και εικονιζόμενος)  σε εντολή που έμεινε κενό γράμμα λόγω «επανάστασης του ’17», έκανε λόγο για την Βασιλεία του Θεού ή το Βασίλειο του Πνεύματος ως αναρχία, κάτι που του προσήψε τον τίτλο υπό τινών Δυτικών του αναρχοχριστιανού…

Νικολάι Μπερντιάγεφ(1874-1948):Ορθόδοξος, Περσοναλιστής Χριστιανοσοσιαλιστής, Γενναίος έναντι των πολυώνυμων τυράννων

Περαστικά παντάπασι και σε όλους μας, λοιπόν…… 🙂

Υ.Γ. Συγγνώμην για την διορθωμένη αρχική μνημονική παραδρομή……