Λίγα σημεία περί μοναχισμού και αλλοίωσής του(β’ μέρος)

Άγ. Σάββας Nemanja

Γέροντες και υποτακτικοί

Για να ξαναπιάσω το νήμα από το α’ μέρος των σημειώσεων, θα αναφέρω κάποια πράγματα για το θέμα αυτό, που δημιουργεί προβλήματα τεράστια και σύγχυση. Τι είναι ο γέροντας και γιατί όλοι τις τελευταίες δεκαετίες μιλούν για τους γέροντες; Σε ένα ωραίο βιβλίο διαβάζω τα εξής:

«Γέροντας στην ορθόδοξη παράδοση καλείται ο κληρικός ή ο μοναχός ο οποίος θεραπεύτηκε με τη χάρη του Θεού και βοηθά τους υποτακτικούς του να θεραπευτούν κι αυτοί, να περάσουν δηλαδή μέσω της κάθαρσης της καρδιάς στον φωτισμό και τη θέωση» («Μικρή Φιλοκαλία, Ευ. Κορακοβούνη, σελ. 27)

Λίγα σημεία περί μοναχισμού και αλλοίωσής του

Λαμβάνοντας υπόψη το ενδιαφέρον που υπάρχει για τα θέματα του γάμου και του έρωτα, με βάση την δημοφιλία του προπέρσινου άρθρου του ιστολογίου, σκέφτηκα σήμερα να γράψω ορισμένα πράγματα περί του σύγχρονου μοναχισμού. Ειδικότερα, κάποια θέματα που θα μας απασχολήσουν είναι το τι είναι ο ορθόδοξος χριστιανικός μοναχισμός, ποια η σχέση του με την χριστιανική ζωή και τα «χριστιανικά ιδεώδη» και ποια η σχέση του με άλλες γνωστές μορφές ασκητισμού(πυθαγόρειος/νεοπυθαγόρειος, δυτικοχριστιανικός, βουδιστικός/ινδουιστικός).

«Να γίνεις σε αυτούς τύπος και όχι νομοθέτης»(Αβ. Ποιμένας)

Αδελφοί οικούνε με εμένα° θέλεις να τους δίνω εντολές;

Λέει σε αυτόν ο γέροντας: όχι, αλλά κάνε πρώτα εσύ το έργο και εάν θέλουν να ζουν, θα κοιτάξουν μέσα στον εαυτό τους.

Λέει σε αυτόν ο αδελφός: θέλουν και αυτοί, πάτερ, να τους δίνω εντολές.

Λέει σε αυτόν ο γέροντας: όχι, αλλά να γίνεις σε αυτούς τύπος και όχι νομοθέτης.

 

Πηγή: Αββάς Ποιμένας, Γεροντικόν, σελ. 100

Ψυχωφελείς συζητήσεις μετά την Θ. Λειτουργία(πραγματική ιστορία)

Συνέβη εις …τα πέριξ:

φίλος παρέστη σε Νυχτερινή Θ. Λειτουργία στην Θεσσαλονίκη προ καιρού και μετά από αυτήν είχε μια έντονη και λίαν ψυχωφελή συζήτηση με γηραιό και δυστυχώς αγιορείτη μοναχό, ο οποίος και του έδωσε ορισμένες νουθεσίες, έως και …διαταγές, βλέποντάς τον άλλωστε για πρώτη φορά.

Θα αναρωτιέστε ίσως ποιο ήταν το φοβερό θέμα της συνομιλίας τους.

Ήταν η αγάπη;

Μην ήταν η ταπείνωση(ιδιότητα άλλωστε του Θεού);

Μην είναι η Ορθοδοξία και η ετεροδοξία;

Μην ήταν η εκκοσμίκευση, η (σπαρακτικά αλλοτριωμένη) πολιτεία και το πολίτευμα της Διοικούσας “στρατευομένης Εκκλησίας”;

Ο διάλογος, όπως μας μεταφέρθηκε, είναι ο παρακάτω * :

Αποσπάσματα ομιλίας γέροντα Χριστόδουλου, (καθ)ηγουμένου Ι.Μ. Κουτλουμουσίου Αγ. Όρους για τον «εναλλακτικό δρόμο των Αγίων», της αγάπης

Σημ. philalethe00: Τα παρακάτω σημειώθηκαν από εμένα κατά ομιλία που «έλαβε χώρα» σε ναό στην περιοχή Χαριλάου στην Θεσσαλονίκη, την 04/12/2010. Βρήκα την ομιλία πραγματικά καταπληκτική -με «εξαιρέσεις, που επιβεβαιώνουν τον κανόνα»- και δεν προλάβαινα να σημειώνω, στενογραφικά. Ζητώ ειλικρινά συγγνώμη για κάθε παράλειψη, κάθε ασάφεια, κάθε αλλοίωση των νοημάτων του γέροντα… Προσπάθησα κατά βάση να καταγράψω τις σημειώσεις που κράτησα, και όπου εμφανίζονται αγκύλες, προσθέτω εγώ το περιεχόμενό τους, ώστε να μην εμφανίζεται έλλειψη στο νόημα ή στην πρόταση. Τα έντονα(bold) είναι επίσης κατά δική μου παρέμβαση. Ειλικρινά ελπίζω να εντυπωσιαστείτε τόσο βαθιά όσο θα ήθελα… πραγματικά κάποια αποσπάσματα είναι απλώς «κατανυκτικά»…

• Οι πράξεις των Αγίων είναι συνδεδεμένες με τις ανάγκες των άλλων.
• Ιδιοκτήτες δεν υπάρχουν. Κατά τον Μ. Βασίλειο, [στην ιδανική κατά Χριστόν κοινωνία] δεν υπάρχει φιλονεικία, κοινός ο Θεός, κοινό το εμπόρευμα, κοινή η ευσέβεια, οι κόποι, οι στέφανοι. Οι πολλοί είναι ένας. Αλλά ο ένας είναι μέσα στους πολλούς, είναι δούλοι/κύριοι ο ένας του άλλου, φυλάσσει την ελευθερία με την προσωπική του επιλογή. Το κοινόβιο είναι το πρότυπο.
• Σαμαρείτης [σημαίνει να] γίνομαι εγώ πλησίον του άλλου, τον πλησιάζω,  για να καλύψω εγώ μια υλική ανάγκη του.
• Κάθε ενορία/κοινότητα να έχει κοινό ταμείο.
• Αυτός ο κόσμος δεν μπορεί να γίνει Βασιλεία του Θεού. Η Βασιλεία του Θεού, όμως, αρχίζει από αυτόν τον κόσμο.
• Ο αγώνας για την βελτίωση του εαυτού και του κόσμου μακράν του Χριστού είναι αυτοκαταδικασμένος(λόγω των παθών).
• Δεν είναι μετοχή σ’ένα ηθικό σύστημα η χριστιανική ζωή.
• Η σημερινή κρίση μας κρίνει [σ]το έργο, την αλήθεια μας. Στα ερείπια να βρούμε συνεκτική ύλη αγάπης/συμπάθειας.
• [Η] ελευθέρωση από τον φόβο του θανάτου είναι αυτή που φέρει την ανιδιοτέλεια.
• Ο [«εναλλακτικός»] δρόμος των Αγίων είναι η μίμηση Χριστού.
• Όταν μας δίνει κάτι ο Χριστός μας, να σκεπτόμαστε και να φιλοσοφούμε. Κάτι θα βγει μέσα από αυτήν την κρίση. «Δόξα τω Θεώ πάντων ένεκεν».

Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος και Προφήτης: «Ελάλουν κατά βασιλέων εν τοις μαρτυρίοις σου και ουκ ησχυνόμην»

Ο βίος του είναι μία σπουδή στην αλαζονεία της εξουσίας, στον ιερό θυμό, και στην ψυχοσωματική καθαρτική και θεωτική δύναμη του Πνεύματος.

1)Τρεφόταν με ακρίδες και μέλι άγριο , παρόμοια με τους Κλέφτες της ρωμαΐικής μας θεοκεντρικής αναρχίας, αυτό ήταν το τίμημα της Ελευθερίας τους. Ήταν έτσι ο πρώτος μοναχός. Αυτό δε καθώς ο μοναχισμός προ Χριστού θεωρείται ανύπαρκτος, ίσως ανέφικτος, και όταν υπήρχε(Ρηχαβίτες, λ.χ.) λειτουργούσε ως διαμαρτυρία στον τρυφηλό βίο ορισμένων στο Ισραήλ.

2) Το κήρυγμά του υπήρξε αρκετά αυστηρό, αν δούμε π.χ. τους χαρακτηρισμούς του προς τους Φαρισαίους και άλλους. Είναι, θα λέγαμε, σε ύφος Προφητών Παλαιάς Διαθήκης με φράσεις σκληρότατες και θυμίζει και τον Χρυσόστομο. Κάποιοι σκανδαλίσθηκαν από αυτό. Όμως, πρέπει να πούμε, ότι αυτός ο ιερός θυμός δεν ακυρώνει την σύνολη αγιοπνευματική καθαρότητα των ανδρών, αφού ο Χρυσόστομος από την μία υπήρξε άτεγκτος και άκρως ελευθεροστόμος ελεγκτής πάντων(βλ. «Άρπαξ(=καπιταλιστής κτλ., σε σημερινή μορφή) ει; Ου σιγώ».) και από την άλλη ήταν τρυφερότατος, γλυκύτατος, γεμάτος με μία αγάπη αυτοθυσιαστική που ήταν κατάφορτη με κατάνυξη.

3)Τρίτον, δοκίμασε την αυθαιρεσία και κακία της εξουσίας στο πρόσωπο του Ηρώδη. Τον ήλεγχε εξακολουθητικά για τις πονηριές του και για αυτό, εν τέλει, τον καρατόμησε όπως τον… Σαιν -Ζυστ. Παρόμοιες καταστάσεις βίωσαν πάρα πολλοί Άγιοι, ιδιαίτερα στα χρόνια της τυραννίας του Imperium Romanum(ι.Χρυσόστομος), όπως, παρακάτω, η εικονιζόμενη Αγία, Οσ. Ξένη.

Άραγε έχουμε την παρρησία να τους μοιάσουμε κατά τι; Μην ξεχνάμε, ότι ο Μέγας Βασίλειος στον τομέα της παρρησίας θαυμάζει τον «αναρχικό»(ο Ραφαηλίδης τον αναφέρει ως χαρακτηριστικό παράδειγμα αρχαίου τέτοιου) Διογένη τον λεγόμενο Κυνικό…… 🙂