Μαζοποίηση και αποπροσωποποίηση (Γ. Θεοτοκάς)

«Πρώτα ειδα μονάχα τη μάζα. Ένας απέραντος ζωντανός όγκος, όμορφος και άχρωμος, ενιαίος και αδιάσπαστος, κυλούσε τριγύρω μου μονότονα, και μου φάνηκε σα να ακολουθούσε ένα ρυθμό. Δεν τον ήξερα αυτόν το ρυθμό, δεν μπορούσα να τον συλλάβω και να τον εξηγήσω, μα αισθάνθηκα σα να με καταχτούσε κ’ εμένα, σα να με αφωμοίωνε και να μ’ έσερνε. Μου φάνηκε πως η μάζα είχε μια μεγάλη ψυχή, πως κ’ εγώ την είχα μέσα μου αυτήν την κοινή ψυχή, πως δε θα κατώρθωνα ποτέ να λυτρωθώ ολότελα από την τυραννία της.

Παρθενία και ελεημοσύνη (άγ. Ιωάννης Χρυσόστομος)

«Με άκουσες πολλές φορές και κατ’ιδίαν και δημόσια να διαλέγομαι για τον ορισμό της παρθενίας(…) Διότι ο Παύλος ως όρο παρθενίας δεν θέτει την απειρογαμία και την έλλειψη συνεύρεσης, αλλά τη μέριμνα για τα του Κυρίου.

Και αυτός ο Χριστός δείχνοντας πόσο μεγαλύτερη της παρθενίας είναι η ελεημοσύνη, της οποίας τα σκήπτρα κατέχεις και της οποίας το στεφάνι από παλιά είχες ενδυθεί, από εκείνου του χορού [σημ: των παρθένων] το μισό μέρος έβγαλε έξω, διότι εισήλθαν χωρίς αυτήν, ή μάλλον επειδή δεν την κατείχαν σε αφθονία° διότι «είχαν έλαιο, αλλά δεν τους αρκούσε».

Η Κόλαση κι η Κόλαση της Θείας Αγάπης

Μερικές φορές διαβάζω πράγματα αξιόλογα από Ευαγγελικούς Χριστιανούς μεν, αλλά με γνησιότητα αναζήτησης, οι οποίοι, χωρίς ίσως να το καταλαβαίνουν καθ’εαυτό, προσεγγίζουν την ορθόδοξη θεώρηση των πραγμάτων.
Σε μια τέτοια ανάρτηση, η οποία αφορούσε βασικά την Κόλαση και την επιπολαιότητα των κριτηρίων που καθορίζουν ορισμένοι κακή τη τύχη ιεροκήρυκες και «ιεροδιδάσκαλοι», έκανα ένα σχόλιο, το οποίο, λόγω και των ημερών, θα μοιραστώ μαζί σας (σε αγγλικά και ελληνικά).

Ποίηση και μυστικισμός (Novalis)

Η κλίση προς την ποίηση έχει πολλά κοινά σημεία με την κλίση προς τον μυστικισμό. Είναι η κλίση προς το ιδιάζον, το προσωπικό, άγνωστο, μυστηριώδες, άκρως αποκαλυπτικό, αναγκαίως-συμπτωματικό. Απεικονίζει το ανεικόνιστο. Θεάται το αθέατο(…) Ποιητής είναι ο τωόντι πνεύματι διαρπαγείς, γι’ αυτό τα πάντα εμφανίζονται εντός του.(…)
Η κλίση προς την ποίηση έχει στενή συγγένεια με την αίσθηση της προφητείας και με το θρησκευτικό στοιχείο, το προφητικό πνεύμα γενικώς.

 

Πηγή: Novalis, «Σκέψεις», εκδ. Στιγμή, 2012, σελ. 140-141

Η γυναίκα, οι Πατέρες της Εκκλησίας και τα κοινωνικά στερεότυπα

Η Χριστιανή Αυτοκράτειρα Πλακίλλα(356-386)

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό του αγ. Ιωάννη του Χρυσόστομου, όπως διατυπώνεται στις πολυπληθείς επιστολές του από την εξορία. Ο άγ. Ιωάννης, σε αυτές τις επιστολές θα διαπιστώσει ότι υπάρχουν βέβαια διαφορές στη «φύση, τα εξωτερικά γνωρίσματα, τις πράξεις και τις ενέργειες» των φύλων. Με βάση και τον «θεολογικό ρεαλισμό»(καθ. Στ. Παπαδόπουλος) από τον οποίο διακρινόταν, θα επισημάνει αόριστα ότι «έχει καθιερωθεί» (δεν διευκρινίζεται, αλλά υπονοείται μάλλον: από τα πράγματα, από την υπάρχουσα κοινωνία) ο άνδρας να ασχολείται μάλλον με τα πολιτικά ζητήματα και αυτά της αγοράς, ενώ οι γυναίκες με αυτά της οικίας. Ταυτόχρονα όμως, θα επισημάνει ότι –σε αντίθεση, όπως φαίνεται, με την κοινωνία της εποχής και τις αντιλήψεις της- στα χριστιανικά ζητήματα και στην Εκκλησία, η γυναίκα μπορεί να αγωνίζεται εξίσου ή και με μεγαλύτερη ζωτικότητα από τον άνδρα:

Οι νέοι Φαρισαίοι κι οι νέοι Προφήτες και «άνομοι» (αγ. Μαρία του Παρισιού)

Αλλά στην πραγματικότητα ο Χριστιανισμός διέσωσε όλες τις δυνάμεις που ήταν ενεργές στην Παλαιά Διαθήκη. Το ίδιο σκληροτράχηλο, αδιάφορο, ασταθές πλήθος, οι ίδιοι φύλακες του νόμου (τώρα του δικού Του νέου νόμου), Χριστιανοί, Γραμματείς και Φαρισαίοι, δόκτορες του νόμου -κι επίσης οι ίδιοι προφήτες προς λιθοβολισμόν, οι ίδιοι άγιοι σαλοί, άνομοι γι’ αυτούς που υπόκεινται στο νόμο.

Πηγή: «Αγία Μαρία Σκομπτσόβα(1891-1945): Η θυσία του αδελφού», εκδ. Δορκάς, 2007, σελ. 154

 

Αγ. Γρηγόριος ο Θεολόγος περί γάμου

«Γάμος εστίν έννομος σαρκών δέσις». Έπη, Α’ 2, 34, στχ. 175. Μ 37, 953

Σήμερα είναι η μνήμη του μεγάλου Θεολόγου της Ορθόδοξης Εκκλησίας Άγιου Γρηγόριου του Θεολόγου. Ο άγ. Γρηγόριος υπήρξε ένας μεγάλος θεολόγος, λόγιος και ποιητής° κατεξοχήν φιλέρημος και φιλομόναχος, διακρινόμενος κατά τον Ιστορικό Κωνσταντίνο Παπαρρηγόπουλο από «μυστηριώδη μελαγχολία».

Χαρακτηριστικά, όσον αφορά το θέμα του γάμου, είχε επίσης μια θαυμάσια και πολύ όμορφη και ορθή γνώμη° σε λόγο του περί παρθενίας είχε αποκαλέσει τον Χριστό ως «αγνό νυμφίο και νυμφαγωγό»(=αυτός που οδηγεί τη νύμφη στον νυμφίο).

Θερμές ευχές από το ιστολόγιο σε όλους τους εορτάζοντες!

Ο άγ. Ιωάννης ο Καλυβίτης και ο … «θείος» Γέροντας(διήγηση αγ. Πορφύριου Καυσοκαλυβίτη)

-Τι βιβλία διαβάζεις;
-Δεν ξέρω πολλά γράμματα, Γέροντα, του λέω. Διαβάζω την Αποκάλυψη της Παναγίας, την επιστολή του Χριστού, τον βίο του Αγίου Ιωάννου του Καλυβίτου*.
-Έ, έτσι να κάνομε, μου λέγει.** (…)
Μη φοβάσαι, μου λέγει, μη στενοχωριέσαι. Θα πούμε ένα ψέμα. Μπροστά στον Θεό, όμως, δεν θά’ναι ψέμα, θά’ναι μια αλήθεια, διότι εσύ αγαπάεις τον Χριστό και θέλεις να πας στο Άγιον Όρος να Τον λατρέψεις. Λοιπόν, κοίταξέ με καλά. Όποιος σε ρωτάει «τι τον έχεις τον Γέροντα», θα του λες «είναι θείος μου».
(Αγίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, «Θα σας πω…», Εκδ. «Η μεταμόρφωσις του Σωτήρος», 2015, σελ. 47)

 

*σημερινής μνήμης- για τα διαβάσματα, δείτε κι εδώ
**ο άγ. Πορφύριος ήταν τότε περίπου 12 ετών, ο Γέροντας 80-85

«Θυμούμαι μια φορά, που λες, ήτανε Χριστούγεννα…» (απομαγνητοφωνήμενη Χριστουγεννιάτικη διήγηση αγ. Πορφυρίου Καψοκαλυβίτη)

Αντί άλλης Χριστουγεννιάτικης ανάρτησης, σκέφτηκα να σας φιλέψω για την παραμονή των Χριστούγεννων μια πολύ όμορφη διήγηση του ιδίου του νεοφανούς αγ. Πορφυρίου, στην οποία φαίνεται όλη η αγάπη, η συγκατάβαση, αλλά και η ανθρωπινότητα ενός πραγματικού και μεγάλου αγίου της εποχής μας.
Η διήγηση λαμβάνει χώρα στην Ομόνοια της Αθήνας τα Χριστούγεννα, όπου ήταν εφημέριος στην Πολυκλινική για 33 χρόνια.

Με αυτά, το ιστολόγιο σας εύχεται ολόψυχα καλά Χριστούγεννα. Για όσους πιστεύουν, με πλούσια τη Χάρη, με αγάπη, με υγεία και με υπερ εκ περισσού κάθε χρήσιμο και ωφέλιμο αγαθό υλικό. Για όσους δεν πιστεύουν, καλή ανάπαυση και να περάσετε όμορφα, όπως επιθυμείτε, με οικείους ή και …ανοίκειους, με αγάπη και χαρές, περισυλλογή και ψυχοσωματική ανάπαυση…

Οι φτωχοί ως δεσπότες, ο άγ. Ιωάννης Ελεήμων και η «κατάσχεση» των χιτώνων των πλουσίων

Στο χθεσινό Ευαγγέλιο, εκφωνήθηκε το γνωστό ανάγνωσμα της Παραβολής του «πλούσιου και του φτωχού Λαζάρου». Μερικοί ακόλουθοι της αστοχριστιανικής θεολογικής γραμμής τείνουν να βγάζουν εσφαλμένα «συμπεράσματα» για τα θέματα αυτά, τα οποία μάλιστα κάποτε-κάποτε αναδεικνύουν υπό το φενακιστικό προφίλ μιας «παραδοσιακής» θεολογικής θεώρησης.
Για να δούμε ποια είναι η αξία που δίνεται στο δίκαιο των φτωχών και αδικούμενων ανθρώπων στην Ορθόδοξη Εκκλησία, θα παραθέσουμε κάποιο απόσπασμα λόγου του αγίου Ιωάννη του Ελεήμονα(+12/11/620) με ένα σύντομο σχολιασμό, το οποίο αφορά ειδικά την αποκατάσταση της δικαιοσύνης καθαρά σε επίπεδο ενθαδικό και κοινωνικοοικονομικό και όχι (μόνο) μεταθανάτιο, όπως συνηθίζεται να γίνεται λόγω του καρκινώματος του κοσμικού συντηρητισμού(πρβλ. «το του κρείττονος ξυμφέρον») που κατατρώει την Εκκλησία έκπαλαι.

«Όποιος μπορεί με έξυπνο, αλλά και τίμιο τρόπο να πάρη όχι μόνο τα χρήματα των πλουσίων και μάλιστα των σκληρών και ασπλάγχνων, αλλά και τους χιτώνες και το υποκάμισό τους ακόμη, για να τα δώση στους φτωχούς, αυτός δεν αμαρτάνει. Αντίθετα κάνει δύο μεγάλα καλά.