Βολιβία, όπως Ελλάδα

Στο προπερασμένο φύλλο, όπως θα θυμούνται οι φίλοι αναγνώστες της στήλης, είχαμε αναφερθεί αναλυτικά στα τεκταινόμενα στη Βολιβία. Με αφορμή την αντίρρηση που εκφράστηκε από αναγνώστη της στήλης, στο φύλλο αυτό θα παρουσιάσουμε μια εκτενέστερη ανάγνωση της κατάστασης.

Η αλήθεια είναι πως η περίπτωση της Βολιβίας είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστική και παρόμοια αναφορικά προς αυτή της δικής μας χώρας, εφόσον ο Μοράλες έμεινε στην ιστορία της χώρας του ως ο πρόεδρος που αντιπάλεψε, αρχής γενομένης το 2006, και «έδιωξε» το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την κοινωνική ακροδεξιά την οποία εκπροσωπεί ως ρέκτης και επιβολέας του πιο ακραίου καπιταλισμού.

Ειδική μνεία αξίζει το γεγονός ότι ο Μοράλες έμεινε στην ιστορία ως ο πρόεδρος που εθνικοποίησε, μάλιστα σε πλήρη αντίθεση προς τον τότε πρόεδρο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων, απομειώνοντας τα ποσοστά απόδοσης τα οποία νέμονταν οι εταιρείες αυτές στο 18%. Σημειωτέον ότι ανάμεσα στις εταιρείες αυτές βρίσκονται και η BP, η Total, βρετανικών και γαλλικών συμφερόντων αντίστοιχα, οι οποίες είναι παγκόσμιοι κολοσσοί με αντίστοιχη …πολιτική «μόχλευση».

Τα γεγονότα που ακολούθησαν τις εκλογές στη Βολιβία έχουν φωτιστεί παραπάνω από τη στιγμή που γράφτηκε το άρθρο. Συγκεκριμένα, όπως αποκάλυψε στη πολύ γνωστή αμερικανική εκπομπή “Democracy now” ο συμπρόεδρος του «Κέντρου Έρευνας για την Οικονομική Πολιτική» Μαρκ Βάισμπροτ, παρά το γεγονός ότι ο «Οργανισμός Αμερικανικών Κρατών» που ξεκίνησε την αμφισβήτηση του εκλογικού αποτελέσματος, λαμβάνει το 60% της χρηματοδότησής του από την αμερικανική κυβέρνηση, παρά το ότι βρισκόταν σε άμεση έντονη πίεση υπό τον Γερουσιαστή Μάρκο Ρούμπιο που ανήκει στο Ρεπουμπλικανικό κόμμα, στις σχετικές αναφορές που δημοσίευσε ο εν λόγω οργανισμός δε δόθηκε στη δημοσιότητα κανένα στοιχείο (στατιστική ανάλυση κ.λπ.) ότι υπήρξε οποιαδήποτε «παρατυπία» στην εξαγωγή του εκλογικού αποτελέσματος. Παραταύτα, η δεξιά αντιπολίτευση –της οποίας ηγείται πρώην στυλοβάτης της βιομηχανίας υδρογονανθράκων- συνέχισε στην ίδια γραμμή.

Τίθεται όμως το ζήτημα: μήπως το γεγονός ότι ο Μοράλες εκλέγεται εδώ και 13 χρόνια τον καθιστά δικτάτορα; Για να είμαστε δίκαιοι, πρέπει να παρουσιάσουμε κάποια «συμφραζόμενα». Στο Δημοψήφισμα του 2016, το οποίο με ισχνή πλειοψηφία απορρίφθηκε και που αφορούσε τη Συνταγματική Αναθεώρηση, υπήρχε μεταξύ των άλλων και προτεινόμενη αλλαγή κατάργησης του ορίου στις προεδρικές θητείες. Με άλλα λόγια, ο πρόεδρος μπορούσε μόνο να εκλεγεί για ένα αριθμό θητειών από το λαό. Το κόμμα του Μοράλες αιτήθηκε το επόμενο έτος στο Συνταγματικό Δικαστήριο να αλλάξει τη σχετική διάταξη και το Δικαστήριο ενέκρινε την κατάργηση, επικαλούμενο την Αμερικανική Σύμβαση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Ακούγεται σαν «παράκαμψη» δημοκρατικής απόφασης (αν εξαιρέσουμε βέβαια τις… πρόσφατες εκλογές), αλλά μήπως αυτό καθιστά τον Μοράλες δικτάτορα; Ας θυμηθούμε μερικές χώρες χωρίς όρια συνεχόμενων θητειών στους ανώτατους άρχοντες: Ισλανδία, Ιαπωνία, Βέλγιο, Δανία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία. Και μερικές με όριο συνεχόμενων θητειών: Ισραήλ, Αφγανιστάν, Ιράν, Κιργιστάν. Είναι σαφές λοιπόν πως η ύπαρξη ορίου συνεχομένων θητειών που πέτυχε με αίτημα στη δικαστική εξουσία το κόμμα του Μοράλες, αν και μπορεί δυνητικά να εμπεριέχει κάτι μεμπτό, δεν είναι σε καμία περίπτωση ένδειξη δικτατορίας ή …πραξικοπήματος.

Σε κάθε περίπτωση, η εμπλοκή στρατιωτικών στην εκλογή πολιτικών προσώπων, εφόσον μάλιστα γίνεται με άμεμπτο τρόπο, είναι εντελώς κατακριτέα και συνιστά τον ορισμό του πραξικοπήματος. Αυτό το οποίο ενοχλεί τις ελίτ είναι τα επιτεύγματα του Μοράλες: η μείωση της φτώχειας και της νεανικής φτώχειας, η οικοδόμηση κοινωνικού κράτους, η εθνική ανεξαρτησία, η απόκρουση της υπερεκμετάλλευσης των πολυεθνικών κολοσσών και της ξενοκρατίας. Για αυτό και ο Μοράλες υπήρξε «persona non grata» για το κατεστημένο αυτό, κάτι αντικειμενικό πέραν «δεξιάς», «αριστερίστικης» ή αλλης προσέγγισης στα πράγματα.

Ετικέτες: πραξικόπημα, Βολιβία, Μοράλες, βιομηχανία υδρογοναθράκων