Επταετία μνημονίων

Σε λίγες μέρες, την 23/04/2017, συμπληρώνονται επτά χρόνια από την αποφράδα εκείνη μέρα του 2010, όταν ο τοτινός πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου, λίγους μόλις μήνες μετά την επανεκλογή του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία, οδήγησε το πλοίο της Χώρας μας στο παγόβουνο της επιτροπείας και του ΔΝΤ. Με τρόπο μεθοδικό και προμελετημένο, μετέτρεψε τα ευλόγως –λόγω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης- υψηλά δημοσιονομικά ελλείμματα σε κρίση δανεισμού. Ήδη τότε λέγαμε ότι πρόκειται για την κάθοδο στην Κόλαση του Ιταλού ποιητή Δάντη Αλιγκέρι, της οποίας η επιγραφή αναγράφει το χαρακτηριστικό μήνυμα προς τους εισερχόμενους: «Αφίστε κάθε ελπίδα».

Ας κάνουμε όμως μια σύντομη ανασκόπηση στα γεγονότα: Η αποτυχία των καθαρώς νεοφιλελεύθερων και ακραίως κεφαλαιοκρατικού χαρακτήρα μνημονιακών «προγραμμάτων» υπήρξε παροιμιώδης: η χώρα μας έχασε στο διάστημα 2010-2013 περίπου το 25% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος της, η ανεργία μετέβη από το «ολικό ελάχιστο» 7,8% του 2008 στο 27,9% τον Ιούλιο του 2013. Μετά την υπογραφή του β’ μνημονίου το 2012, η κάμψη συνεχίστηκε, οδηγώντας σε αλματώδη απώλεια θέσεων εργασίας και επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου, της κοινωνικής αδικίας και της αντίστροφης ανακατανομής των εισοδημάτων. Στο β’ μισό του τελευταίου έτους της διακυβέρνησης του διδύμου Σαμαρά-Βενιζέλου, το 2014, παρατηρήθηκε, εν μέσω ερειπίων, μια κάποια αναιμική αντίστροφη πορεία σε κάποιους τομείς της οικονομίας, όπως μια μικρή αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,7%.  Αυτήν την ανεπαίσθητη βελτίωση εκμεταλλευόμενος ο κ. Σαμαράς είχε πραγματοποιήσει την κωμική δήλωση τον Αύγουστο του ’14 ότι «η οικονομία είναι σε ράλι»! Οι μακροπρόθεσμα άνεργοι άλλωστε από το 3,6% του β’ τριμήνου του 2008 έφτασαν στο α τρίμηνο του 2014 το 19,9%. Το 2014 πάντως η Ύφεση δεν συνεχίστηκε αλλά ταυτόχρονα η πολύ μικρή αντιστροφή βασίστηκε σε αύξηση της μερικής απασχόλησης, με την πλήρη απασχόληση να παραμένει σταθερή.

Κατά τα έτη 2015-2017 οπότε είχαμε την υπογραφή και του γ’ μνημονίου, παρατηρήθηκε μεταξύ άλλων μια σταδιακή μικρή ανάκαμψη κάποιων μακροοικονομικών μεγεθών,  με σωρευτική μείωση της ανεργίας κατά 3-3,5 επιπλέον μονάδες, η οποία προκλήθηκε κυρίως από αύξηση της πλήρους απασχόλησης κατά περίπου 150-200 χιλιάδες θέσεις εργασίας. Ταυτόχρονα, το ΑΕΠ παρέμεινε «κολλημένο» στα ίδια επίπεδα μετά την «μεγάλη ύφεση» των προηγούμενων ετών, ενώ ο μέσος μισθός εξακολούθησε την πτωτική του τάση, φτάνοντας για το σύνολο των απασχολούμενων τα 1100 ευρώ.

Ο λαός μας, και ειδικά τα χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα, βρέθηκαν στο μάτι του κυκλώνα όλα αυτά τα χρόνια, με τον εκρηκτικό συνδυασμό του γερμανικού αυταρχισμού και του νεοφιλελεύθερου μοντέλου, που λειτουργεί ως άταφο πτώμα. Εάν κανείς μελετήσει τις τάσεις που επικράτησαν στην γερμανική κοινή γνώμη, θα διαπιστώσει το ασύλληπτο μέγεθος μιας σχεδόν χυδαίας παραπληροφόρησης που είχε δεχτεί από έντυπα όχι μόνο «λαϊκίστικα», αλλά και έχοντα την «έξωθεν καλή μαρτυρία» αναφορικά προς την ελληνική οικονομία και κοινωνία, καθώς και ευρύτερα τον ευρωπαϊκό νότο. Ο αρθρογράφος των Financial Times Β. Μούνχαου διαπίστωνε προ ετών την μαζική υστερία εναντίον της Ελλάδας, που ήταν ένα βήμα πριν να φτάσει σε αυτήν την Εβραίων κατά τον Μεσοπόλεμο.

Οπωσδήποτε σταδιακά δημιουργήθηκε μια διαφοροποίηση του status quo.  Χώρες όπως η Γαλλία, η Ιταλία κ.ά. έχουν πάρει –μετά τις ΉΠΑ, την Αγγλία- μια ρηξικέλευθερη τροπή, η οποία αναμένεται να δούμε σε ποια μορφή θα εκφραστεί και αν θα οδηγήσει σε διάλυση της Ευρωζώνης. Κατ’ελάχιστον θα ήλπιζε λοιπόν κανείς τα μνημόνια να μην διαρκέσουν πλέον της επταετίας και ταυτόχρονα να εξέλθουμε από αυτά περισσότερο συνειδητοποιημένοι και λιγότερο αλλοτριωμένοι…

 

Σημ.: Αναδημοσίευση από εφ. Χριστιανική, φ. 985

Ετικέτες: "ΓΑΠ", ρηξικέλευθη τροπή, ύφεση, ΔΝΤ, Μεγάλη ύφεση, Σαμαράς, Τρόικα, μνημόνια