Ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών, περικοπές των φτωχών

Από τότε που ξεκίνησε η οικονομική κρίση, το 2008, είχε διατυπωθεί η άποψη από μετριοπαθείς οικονομολόγους ότι δεν έπρεπε να γίνει άνευ όρων διάσωση (bailout) των μεγάλων επιχειρήσεων και τραπεζών οι οποίες κατέρρεαν. Η γνώμη που εκφράστηκε, ειδικότερα, από εμπειρογνώμονες & καθηγητές των Οικονομικών όπως ο Τζέιμς Γκάλμπρειθ ήταν πως θα έπρεπε να γίνει μια μερική ανακεφαλαιοποίηση. Αυτό θα γινόταν μέσω της χρηματοδότησης/αποζημίωσης ορισμένων μικρομεσαίων επενδυτών. Όχι όμως των διευθυντικών στελεχών, όχι γενικά των τραπεζών. Άλλοι, σκληροπυρηνικοί του φιλελευθερισμού αυτοί, έλεγαν πως ο καπιταλισμός εξ ορισμού δεν λειτουργεί σώζοντας τις χρεωκοπημένες επιχειρήσεις και ειδικότερα χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις. Αυτό θα μας το βεβαίωναν, νομίζω, όλοι οι θεωρητικοί του καπιταλισμού και ειδικά οι πιο συντηρητικοί. Παράδειγμα ο Τζόσεφ Σουμπέτερ, που έκανε, χαρακτηριστικά, λόγο για την «δημιουργική καταστροφή» ως την ουσία της λειτουργίας του καπιταλιστικού συστήματος και του ανταγωνισμού του. Την ίδια άποψη είχε και «ο πιο συντηρητικός» του Αμερικανικού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, ο Ρον Πωλ, εκλεγμένος μέλος του Κογκρέσσου ο ίδιος. Οι Ισλανδοί τον Απριλίου του ’11 κατόρθωσαν να πετύχουν κάτι τέτοιο μη αναλαμβάνοντας χρέη των τραπεζών τους ύψους 4 δις με δημοψήφισμα που συγκέντρωσε ψήφους υπέρ 93%, με, δηλαδή παρά, την αντίθετη γνώμη της σοσιαλδημοκρατικής τους κυβέρνησης.

Γιατί λέγονται όλα αυτά; Διότι, όπως φαίνεται από πρόσφατες συνεντεύξεις κορυφαίων παραγόντων της οικονομίας μας, έχουμε προφανή απουσία κριτηρίων. Απουσία ορθών κριτηρίων. Απουσία ορθής θέασης των γεγονότων και της δέουσας οικονομικής πολιτικής. Η αναφορά είναι ειδικότερα στην συνέντευξη που παραχώρησε ο Δ/ντής της Τρ. Πειραιώς κ. Σάλλας στον φιλοκυβερνητικό τύπο και ειδικότερα στο «Βήμα της Κυριακής».

Ο κ. Σάλλας ισχυρίζεται εκεί ακαθόριστα πως τα χρήματα που λαμβάνουν οι τράπεζες ρέουν στην αγορά. Δεν χρησιμοποιουνται έτσι λ.χ. για τη αύξηση της κεφαλαιακής τους επάρκειας, για υψηλότατες αποδοχές των υψηλόβαθμων διοικητικών στελεχών τους. Ακολουθούνται επιπρόσθετα ορισμένα κριτήρια που είναι τα ακόλουθα σε γενικές γραμμές: πρώτον, η προώθηση του υγιούς ανταγωνισμού και δεύτερον, η στήριξη της επιχειρηματικότητας με προοπτική.Αυτές όμως οι απαντήσεις δυστυχώς επ’ ουδενί δεν μπορούν να κριθούν ικανοποιητικές. Κατ’ αρχάς, υπάρχουν δύο μέτρα και δύο σταθμά. Γιατί να διασωθούν οι τάδε και δείνα μεγάλες χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις και να μην διασωθούν οι χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις που κάθε μήνα αποδεδειγμένα «βάζουν λουκέτο»; Για να μην χρηματοδοτηθούν οι μικρομεσαίοι καταθέτες τους; Γιατί να δοθούν χρήματα και εγγυήσεις πολλών δεκάδων δισεκατομμυρίων στις τράπεζες και να μην δοθούν με κοινωνικά κριτήρια σε ανέργους, φτωχούς, νεοπτώχους και εξαθλιωμένους; Αυτά είναι ερωτήματα σοβαρότατα και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζονται από όσους έχουν μια θέση ευθύνης. Είναι δε γνωστό πως ακόμη και από υπουργούς μνημονιακών κυβερνήσεων έχει επίσημα στηλιτευθεί το γεγονός πως οι τράπεζες φρόντιζαν να αυξανουν τους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειάς τους με τις ανακεφαλαιοποιήσεις που σωρηδόν λάμβαναν. Παράδειγμα είναι σχετικές παλαιότερες δηλώσεις της κ. Κατσέλη ως Υπουργού Οικονομίας. Οι ανακεφαλαιοποιήσεις ως γνωστόν περιελάμβαναν και περιλαμβάνουν δεδουλευμένα, κομμένες (στο 1/2 ή 1/3) συντάξεις, μισθούς, εφάπαξ και πάρα πολλά ακόμη για τα οποία εργάζονταν επί δεκαετίες άνθρωποι του Δημοσίου και του Ιδιωτικού τομέα. Επιπλέον, και τους κομμένους μισθούς των νέων εργαζόμενων. Πρέπει να υπάρχει μια στοιχειώδης αίσθηση του πόσο σοβαρό είναι αυτό.

Δυστυχώς, ο κ. Σάλλας σε αυτήν την μάλλον απογοητευτική συνολικά συνέντευξη που παραχώρησε αναμηρυκάζει τις ιδέες της περιόδου του αμερικανού προέδρου Ρήγκαν. Η προσφορά των διεθνών επενδυτών σύμφωνα με αυτόν θα τα αλλάξει όλα. Δηλαδή η «εφέλκυσή» της. Δυστυχώς, όμως, δεν υπάρχει επιβεβαίωση αυτής της θεωρίας στην πράξη. Ενδεχομένως –σύμφωνα με κάποια υπεύθυνη επιστημονική εκτίμηση που έχουμε υπόψη– δεν υπήρχε ποτέ τέτοια πρόθεση. Στην πράξη, η προσφορά έρχεται, και ειδικά από διεθνείς επενδυτές, με κριτήρια αποτίμησης της ζήτησης° πόσο αναμένεται να αποδώσει η επένδυση κοινώς. Για αυτό και η ζήτηση ονομάζεται συνήθως στα οικονομικά ενεργός. Αυτό αποδείχθηκε και την τελευταία 4ετία, όταν περισσότερο από 1/4 του ΑΕΠ χάθηκε, αφού χάθηκε η ζήτηση, το εισόδημα και ειδικά της κατώτερης και μεσαίας τάξης.

Θα ευχόταν κανείς να είναι όλα αυτά κάποιες ιδεολογικές πλάνες ανθρώπων καλής πίστης και καλών προθέσεων. Δεν έχω βρει όμως ως τώρα παρά ελάχιστους που να πιστεύουν κάτι τέτοιο… Και είναι πράγματι πάρα πολύ δύσκολο να το πιστέψει κανείς, οσοδήποτε καλόπιστος.

Αρχική καταχώρηση σε: http://polispost.com/article/41387/anakefalaiopoiiseis-ton-trapezon-perikopes-ton-ftochon

Ετικέτες: τράπεζες, τραπεζικό σύστημα, Ρήγκαν, Σάλλας, Τράπεζα Πειραιώς, ανακεφαλαιοποίηση, νεοφιλελευθερισμός, οικονομικά της προσφοράς