Επιστολή ενός σύγχρονου ορθολογιστή, με θέμα τα Χριστούγεννα

Β. Φραγκλίνος [γνωστός και από το ρητό «Ο χρόνος είναι χρήμα»]

Το ιστολόγιό μας είχε την ευκαιρία να λάβει μια επιστολή ενός ορθολογιστή σύγχρονου, με περγαμηνές μάλιστα και εκτεταμένη παρουσία στον δημόσιο λόγο, εν όψει των Χριστουγέννων. Η απεύθυνση είναι βέβαια σε κάποιο στενώς φιλικό πρόσωπο. Παρακάτω σας παραθέτουμε το περιεχόμενό της και το καταθέτουμε στην κρίση σας, πάντοτε εν ορθώ λόγω:

«Αγαπητέ μου Ζ.,

σου γράφω πάλι και ίσως πεις πως σε κουράζω με ανούσιες επαναλήψεις. Αλλά δεν ξέρω γιατί, έχει γίνει σαν «recurring nightmare», κατά τον σχετικό τεχνικό όρο, αυτή η υπόθεση… 

Τα γνωρίζεις και ο Εμμανουήλ Ροϊδης τα έχει περιγράψει εκτενέστατα: εμείς οι Έλληνες είμαστε η μάστιγα της Ελλάδας, ό,τι η ομίχλη για την Λόνδρα. Είμαστε ο λαός που έχει γίνει περίγελως ήδη λόγω των φοβερών του συνηθειών: σπάει πιάτα, ακούει μπουζούκια, χειρονομεί ζωηρά όταν μιλάει, ασεβεί προς την έννομη τάξη και το κοινωνικό συμβόλαιο, είναι «Ρωμιός», που λεν και οι νεορθόδοξοι! «Γουρουνολαός», κακά τα ψέματα, που είχε γράψει κάποτε κι αυτός ο Ένγκελς, υπερβάλλω;  Τώρα επιπλέον ήρθαν και τα Χριστούγεννα… 

 Και σε ρωτώ: γιατί όλος αυτός ο ανορθολογισμός; Γιατί όλα αυτά τα μεσαιωνικά υπολείμματα με τους παπάδες;  Τα έχουμε πει ξανά και ξανά μέσα από τις στήλες μας, αλλά κανείς δεν φαίνεται να ακούει. Ποιος ο λόγος; Ο νους, είχε πει ο Βολταίρος, είναι το πιο σημαντικό δώρο του Θεού στον άνθρωπο. Ποιος θα χρησιμοποιήσει όμως στο Ελλαδιστάν τον νου του σωστά; 

Θα έχεις διαβάσει βέβαια τις αναλύσεις εκείνου του νεορθόδοξου του Κωστή Μοσκώφ γύρω από αυτά τα θέματα. Θα σου πω κάτι μεταξύ μας. Εγώ τα δέχομαι αυτά που έγραφε: ναι, η Εκκλησία έχει να μας προσφέρει κάτι το ποιητικό και τα τοιαύτα. Η ποίηση μας χρειάζεται ως ένα βαθμό, υποταγμένη πάντα στον Λόγο, μην νεφελοβατούμε. Αλλά δεν βλέπω πουθενά να σκέφτεται κανείς μία έλλογη διέξοδο, αγαπητέ μου, από το αδιέξοδο των ημερών μας, και είμαι γεμάτος πικρία! Γιατί η Ευρώπη αφομοίωσε τον ορθολογισμό και εμείς μείναμε στις ομφαλοσκοπήσεις των καλογέρων και στα τέτοια; Δεν έγινε ποτέ Διαφωτισμός εδώ. Μόνο κάποιες αναιμικές προσπάθειες. Ο Ιώσηπος Μοϊσιόδαξ, ο Καϊρης και κάτι άλλοι. Ήτανε παπάδες και καλόγηροι βέβαια κι αυτοί. Μείναμε από τότε στα «λόγια των καλογήρων», που έλεγε κι ο Ανώνυμος ο Έλληνας στην «Ελληνική Νομαρχία». Και έτσι πάμε.

Ας το παραδεχτούμε, φίλε μου: Ο εκσυγχρονισμός απέτυχε, διότι αυτή είναι η Ελλάδα! Αρέσκεται στις υποθέσεις με τους μάγους και την σωτηριολογία και δεν κοιτάζει την επιστήμη, δεν κοιτάζει τον Ορθό Λόγο. Υποδέχεται το φως του Πανάγιου Τάφου, λέει, με τιμές αρχηγού Κράτους. Μα γιατί; Όλα αυτά -και ας μην έχω πάει ποτέ εκεί, καμία διάθεση δεν έχω- είναι αν-ορ-θο-λο-γι-κά! Ανήκουν στην παιδική ηλικία της ανθρωπότητας, όπως είπαν οι μεγάλοι Ουμανιστές. Είμαστε των Ευρωπαίων περίγελα, στο ξαναλέω. Ειδικά με την κρίση, ο κόσμος στράφηκε στις εκκλησίες, λέει, στα «Κύριε, ελέησον», και μιλάει για κάποιους σύγχρονους Αγίους κ.λπ. Μα αυτά δεν βασίζονται στον ορθολογισμό, αγαπητέ μου, όπως τον ανέπτυξαν οι μεγάλοι στοχαστές της Ευρώπης. Είμαστε «ξύλα απελέκητα» δυστυχώς!! 

…για παρηγοριά, μου φαίνεται ότι αυτές τις ημέρες θα ξαναδιαβάσω το «μ.Χ.» του Ελληνογάλλου εκείνου συγγραφέα. Ίσως βρω κάποιες δηλητηριώδεις λεπτομέρειες, για να μεταχειριστώ σε προσεχές έργο μου… Δεν υπάρχει άλλος δρόμος για την πρόοδο, φαίνεται. Έτσι τα κατάφερε και ο Βολταίρος άλλωστε ενάντια στην Φεουδαρχική Εκκλησία του Μεσαίωνα. Ήτανε καθολικοί, βέβαια, μα λεπτομέρειες είναι αυτά τα πράματα.

Λοιπόν, αυτά είχα να σου πω. Σε επιφορτίζω με το να μου γράψεις τις σκέψεις σου πάνω σε αυτά άμεσα, κατά το δυνατόν. 

Ειλικρινά δικός σου,

*.*.

Ετικέτες: Βολταίρος, Διαφωτισμός, Ορθολογισμός, Χριστούγεννα