Μεσοθερινές πινελιές(Εκατόχρονα απελευθέρωσης κ.ά.)

Φέτος το 2012 κλείνουν  100 χρόνια από την απελεύθερωση της Θεσσαλονίκης κι έτσι η Μητρόπολη της Θεσσαλονίκης εξέδωσε ειδικό ενημερωτικό φυλλάδιο, όπου μας περιγράφει τις μάχες, τους ήρωες του Μακεδονικού Αγώνα και των Βαλκανικών Πολέμων. Το θέμα, όμως, είναι, ότι πουθενά δεν αναφέρεται οποιαδήποτε επιφύλαξη, έστω, για τα μέσα με τα οποία απελευθερώθηκε η Μακεδονία. Οι «φόνοι εν πολέμω» επιτρέπονται, απαγορεύονται, προωθούνται; Ποια είναι τα μέσα με τα οποία ενεργεί η Εκκλησία και οι άνθρωποι της Εκκλησίας, ώστε να επιτευχθεί η άρση της δυναστείας και της καταπίεσης; Ο Παύλος Μελάς, πάντως, έλεγε κάτι θεολογικότατο για αυτά τα θέματα, που έχει πολλά να μας διδάξει: «Δέν θά λησμονήσω ποτέ πόσο ὑπέφερα σήμερον τό ἀπόγευμα. Διαρκῶς ἐρωτοῦσα τόν ἑαυτόν μου ἄν εἶχα τό δικαίωμα ἐγώ νά συλλάβω οἱονδήποτε ἄνθρωπον, ὁσονδήποτε κακοῦργος καί ἄν εἶναι, νά τόν τραβήξω ἀπό τήν οἰκογένειάν του καί νά τόν φονεύσω! Καί διαρκῶς ἀπαντοῦσα ὄχι, ὄχι! » Το θυμάμαι από τότε που το διάβαζα στα βιβλία του Ι. Δραγούμη… Όλα αυτά λέγονται σε μια απελπισμένη, ομολογώ, προσπάθεια, να ανακτήσουμε μια ισορροπία εκκλησιαστική και να ξεκινήσουμε να φεύγουμε από την εκκοσμίκευση…

Κανιβαλισμός κι’ ακραίος παραλογισμός [Η μετάνοια θ’ αλλάξει τα πάντα]

Στα τελευταία νέα διαβάζουμε (στο Bloomberg) ότι ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Ραχόι ανακοίνωσε νέα μέτρα λιτότητας -για τους ήδη λιτούς εννοείται: «Το τέταρτο πακέτο λιτότητας μέσα σε επτά μήνες θα αυξήσει τον φόρο στις πωλήσεις σε 21% από 18%, θα απορρίψει την αναδιαπραγμάτευση του φόρου για τους αγοραστές σπιτιών, θα ελαττώσει ωφελήματα για τους ανέργους και θα μελετήσει κοψίματα συντάξεων. Θα σταθεροποιήσει τις τοπικές κυβερνήσεις και θα εξαφανίσει το δώρο του τέλους του έτους για τους εργαζομένους του δημοσίου. Τα μέτρα του προϋπολογισμού, που καλύπτουν τα επόμενα δυόμισι χρόνια, είναι περίπου διπλάσια από αυτά που ανακοινώθηκαν.»

Και οι μη- λιτοί και αβροδίαιτοι τι θα κάνουν; Μα θέλετε να δυσαρεστηθούν και να καταμετρηθούν σε άλλου Κράτους ΑΕΠ; Παγκοσμιοποίηση δεν έχουμε και ελευθερία κίνησης του κεφαλαίου, χωρίς καν αντικίνητρα για αυτό; Ο Κρούγκμαν σωστά χαρακτήρισε τα παραπάνω μέτρα ως «πόνο(ς) χωρίς νόημα στην Ισπανία». Αλλά δεν είναι μόνον πόνος δίχως νόημα. Είναι και χωρίς καμιά αμφιβολία ριζική επιδείνωση της καταστάσεως. Διότι τα δεδομένα, όπως έγραφε παλιά και πάλι, χιουμοριστικά, ο ίδιος οικονομολόγος, «έχουν μια κεϋνσιανή μεροληψία». Αυτό σε απλά ελληνικά σημαίνει ότι, μέσα πάντα σε αυτό το σύστημα, όταν έχεις κατάσταση ύφεσης, ελάττωσης της παραγωγής, και ανεργίας, και φυσικά φτώχειας, δεν κάνεις ποτέ περικοπές δαπανών -δηλαδή spending cuts-, απεναντίας κάνεις “deficit spending”, δηλαδή ΑΥΞΆΝΕΙΣ ΤΑ ΕΛΛΕΊΜΜΑΤΑ!

Κριτική στις (λογοτεχνικές) κριτικές του Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου

Λοιπόν, είχα την χαρά αυτές τις ημέρες να διαβάζω ένα καλό και ενδιαφέρον βιβλίο του γνωστού κριτικού και συγγραφέα Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου. Το όνομά του είναι «Τα πρόσωπα και τα κείμενα», και ειδικά ο Ε’ τόμος. Ο συγγραφέας αναφέρεται εκεί καθολικώς και γενικώς σε πολύ σημαντικούς ποιητές και λογίους της γενιάς του, είτε αυτήν την ονομάσουμε νεορομαντική είτε νεοσυμβολιστική(τα δύο ρεύματα εξ άλλου συνδέονται στενά, από ό,τι φαίνεται) είτε οποιαδήποτε άλλη ετικέτα βάλουμε. Αυτοί είναι οι Μ. Μαλακάσης, ο Τ. Άγρας, ο Κ. Καρυωτάκης και ο Λ. Πορφύρας.

Με όλη την εκτίμηση και τον σεβασμό που έχω στον Ι.Μ. Παναγιωτόπουλο, θεωρώ ότι σε ορισμένα σημεία η ερμηνεία του πάσχει σημαντικότατα, διότι προσπαθεί εμφανώς να εφαρμόσει θεωρίες του φροϋδισμού και μάλιστα της λεγόμενης τότε ψυχιατρικής[διότι αυτο είναι] σχολής της  (φροϋδικής) Ψυχανάλυσης. Βέβαια, δεν είναι ο μόνος. Αλλά το αποτέλεσμα που προκύπτει, όταν εφαρμόζονται τέτοια ερμηνευτικά κλειδιά, μάλλον αμαυρώνεται, μάλιστα όταν αυτά γενικεύονται και καθολικεύονται, δηλαδή θεωρούνται καθοριστικά για το έργο αυτών των ανθρώπων.

Παραλειπόμενα για την στράτευση και τον πόλεμο από εκκλησιαστική σκοπιά

Άγιοι Μπόρις και Γκλεμπ, οι πρώτοι Ρώσσοι Άγιοι

Οι προηγούμενες αναρτήσεις ελπίζω ότι έδωσαν σε όσους φίλους έκαναν τον κόπο και τις διάβασαν μια εικόνα της πιο αγνής και ανόθευτης περιόδου της εκκλησιαστικής μας Ιστορίας. Είδαμε εκεί πώς το να επιλέξει κανείς το στρατιωτικό επάγγελμα, το να στρατευθεί δηλαδή, τον στερούσε από την δυνατότητα να γίνει Χριστιανός! Άλλη ηταν η αντιμετώπιση όσων ΉΔΗ ήσαν στρατιώτες, οι οποίοι πάντως φαίνεται ότι κατά κανόνα «εν μαχαίρα απέθανον». Πάντως, αναγνωρίζεται ότι «ο Χριστιανός δεν προορίζεται, για να γίνει στρατιώτης. Ένας Χριστιανός δεν πρέπει να γίνει στρατιώτης, εκτός και αν εξαναγκαστεί από ένα αρχηγό που φέρει σπαθί. Δεν πρέπει να φορτώσει τον εαυτό του με αμάρτημα του αίματος. Αλλά αν έχει χύσει αίμα, δεν πρέπει να μετέχει στα Μυστήρια, εκτός αν εξαγνιστεί από μια τιμωρία, δάκρυα και θρήνο. Δεν πρέπει να προχωρήσει απατηλά, αλλά με τον φόβο του Θεού.» (Κανόνες 13-14 Ιππολύτου, 4ος αι. μ.Χ.).

Παραταύτα, όπως είδαμε και στο πρώτο μέρος, αυτό αφορά την πρώτη επιλογή, την τέλεια, την τελείως ειρηνιστική και μη-βίαια. Ο άλλος δρόμος είναι αυτός του κατά περίπτωση δικαιολογήσιμου πολέμου…

Επιτρέπεται από τους Αγίους και τους Ιερούς Κανόνες η στράτευση;(Μέρος 2ο και τελευταίο)

Στα παρακάτω, σκοπεύω βασικά να δώσω ορισμένα στοιχεία που οι περισσότεροι τα αγνοούμε ή τα παραγνωρίζουμε. Μπορείτε και θα ήλπιζα να τα δείτε και ως συμπληρωματικά σε άλλα πράγματα γνωστά στους περισσότερους ή ακόμη βοηθητικά σε μια ιεραρχία ηθική και πνευματική: τι είναι καλό και τι είναι άριστο, τι είναι ασφαλές ηθικοπνευματικά και τι επισφαλές, τι αρμόζον και τι παράταιρο, τι ανεκτό και τι «αναγκαίο (αλλά) κακό». Οι ενστάσεις είναι πάντα τελείως ευπρόσδεκτες…

Άγιος Μαξιμιλιανός, (μεγαλο)μάρτυρας του Χριστού. Είπε στην δίκη του τα εξής: «Δεν μπορώ να υπηρετήσω. Δεν μπορώ να κάνω κακό. Δεν θα είμαι ένας στρατιώτης αυτού του κόσμου. Είμαι ένας στρατιώτης του Χριστού.»

Να πιάσουμε το νήμα από την αρχή…

Σήμερα, στην Ελλάδα, στην «στρατευομένη Εκκλησία», ξέρουμε ότι οι «Ένοπλες Δυνάμεις της Χώρας» λογίζονται όχι μόνον ως επιτρεπτές, αλλά και περίπου ως το απαύγασμα του Έθνους μας. Ο πατριωτισμός και το φιλοστρατιωτικό πνεύμα δίνει και παίρνει ενδοεκκλησιαστικώς. Παράδειγμα, στις λιτανείες των εικόνων των Αγίων συμμετέχει ενίοτε και η …στρατιωτική μπάντα. Η ακραιφνώς φιλοστρατιωτική εφημερίδα «Στόχος» έχει στο εξώφυλλό της τον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο με την επεξήγηση: «ζει και μας οδηγεί». Σε «χριστιανικές αδελφότητες», περιλαμβάνονται συχνά στρατιωτικές και εξόχως «εθνικοπατριωτικές» απεικονίσεις: η Αγία Σοφία ελληνική, ο Άγιος Γεώργιος που όχι μόνο χτυπάει τον δράκο, αλλά έχει το δόρυ του πλάι σε κάποιον ανθρώπινο εχθρό(!!!) κ.λπ..  Επί αρχιεπισκοπίας Χριστοδούλου (1998-2008) -ουδείς αναμάρτητος-, επεβλήθη και η …στράτευση των Ιερέων της εν Ελλάδι Εκκλησίας(προ του να ιερωθούν), ακόμη και προτάθηκε η αγιοποίηση κατά τα αθάνατα πρότυπα του Παπισμού κάποιων «εθνομαρτύρων»: ρώσικη σαλάτα. Βέβαια, υπήρχαν πάντοτε αρκετοί ιερείς και εκκλησιαστικοί διανοούμενοι που αντιστρατεύονταν όλα αυτά, με επιχειρηματολογία Πατερική και πολύ ισχυρή. Όλα αυτά δημιουργούν, πάντως, ένα σαφές κλίμα και χρώμα, που το ξέρετε οι περισσότεροι από εσάς…

Παραταύτα και ενδεικτικώς, ο γέροντας Σωφρόνιος Σαχάρωφ, ένας (όντως) Άγιος της εποχής μας που μόνασε στο Έσσεξ της Αγγλίας, είχε γράψει κάτι ανησυχαστικό για όσους πρεσβεύουν όλα αυτά:

«θα προετίμων μάλλον να ακούω περί χιλιάδων ίσως θυμάτων εκ σεισμών, πλημμύρων, επιδημιών και άλλων θεομηνιών και καταστροφών, αίτινες προκαλούν συνήθως την συμπάθειαν πάντων, ή περί πολέμων, οίττινες σχεδόν ανεξαιρέτως παρασύρουν πάντας εις ηθικήν συμμετοχήν εις τους φόνους. Δεν υπάρχει μεγαλυτέρα αμαρτία εκεί­νης του πολέμου…»

Και τίθεται το ερώτημα: δεν είναι η Ορθοδοξία η Πατερικότητα; Ποιος έχει, λοιπόν, την αλήθεια; Γιατί τέτοια σύγχυση;

Επιτρέπεται από τους Αγίους και τους Ιερούς Κανόνες η στράτευση;(Μέρος 1ο)

Άγιος Μαρτίνος, στρατιώτης που, όταν έγινε Χριστιανός, έγινε «αντιρρησίας συνείδησης» και έκανε «αγία ανυπακοή» στον αυτοκράτορα

Όλοι ξέρουμε από την «επί του Όρους ομιλία» ότι «Μακάριοι οι ειρηνοποιοί, ότι υιοί Θεού κληθήσονται». Δεύτερον δε, την απόκριση που έδωσε ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος σε ορισμένους «στρατευομένους»:

 ¹⁴ επηρωτων δε αυτον και στρατευομενοι λεγοντες και ημεις τι ποιησομεν και ειπεν προς αυτους μηδενα διασεισητε μηδε συκοφαντησητε και αρκεισθε τοις οψωνιοις υμων

Προσέξτε αυτό το «μηδένα διασείσητε». Σημαίνει περίπου: «μην χρησιμοποιήσετε καμία βία εναντίον κανενός»… (Στην αγγλική έκδοση της Κ.Δ. μεταφράζεται ως «Use no violence to any»).

Τρίτον, ο ίδιος ο Χριστός μας είχε πει στον Απόστολο Πέτρο την συγκλονιστική εκείνη κουβέντα, την στιγμή της σύλληψής Του:

«Πας ο λαβών μάχαιραν εν μαχαίρα αποθανείται». Με άλλα λόγια, καθένας που θα σηκώσει ξίφος θα πεθάνει από το ξίφος. Από αυτό και μόνο θα μπορούσε κανείς να καταλάβει ότι στην Ορθοδοξία σε αντίθεση με τις μεγάλες αιρέσεις της Δύσης και ειδικά τον Παπισμό δεν υπάρχει δίκαιος πόλεμος(δείτε εδώ σχετική ανάρτηση από το OrthodoxWiki ).

Βεβαίως, θα πει κανείς: για μια στιγμή, κ. Φιλαλήθη, πώς θα φυλάξουν την πατρίδα και τα ιερά και τα όσιά μας τα παλικάρια αυτά, εάν δεν «ασκήσουν βία σε κανένα»; Μα τι λέμε εδώ; Αν δεν ήθελαν βία, δεν θα έπρεπε να γίνουν μοναχοί και να αφιερωθούν;

(Το ερώτημα είναι λανθασμένο.) Λοιπόν,  αυτό το ζήτημα που θέτουμε πιο πάνω προσφέρεται προφανώς για «να ανάψουμε φωτιά», διότι οι θέσεις και οι απόψεις που έχουμε στην σημερινή «στρατευομένη Εκκλησία» είναι έως και διαμετρικά αντίθετες από αυτές των Πατέρων και της εκκλησιαστικής παράδοσης.