Χριστέ μου…! τι είναι άσκηση..; Και τι ασκητική….;!

Τι είναι άσκηση και τι ασκητική μου έρχονται στον νου ως ερωτήματα γιατί σήμερα είναι του Άι-Γιάννη της Κλίμακας, που έγινε γνωστός για το βιβλίο που έγραψε αυτό το ασκητικότατο -λέει, εγώ έχω μαύρα μεσάνυχτα- και απευθυνόμενο σε ασκητές, και εγώ είμαι τελείως απροετοίμαστος, για τις τιμές που αξίζουν στο ταπεινό και άρα αγγελικό του μεγαλείο……

Και ρωτάω, τι είναι άσκηση, τι ασκητική…; πάλι δεν ξέρω τίποτα…;! Είναι άσκηση κάτι εξωτερικό ή μήπως κάτι εσωτερικό, είναι κάτι ορισμένο ή μήπως όχι; Είναι ένα έργο, μία ατομική αρετή ή είναι ένα χάρισμα, ένα δώρο, μία «χάρι»..; Ουφ…!!!

Δυστυχώς, πολλοί τόσο συχνά τα καταφέρνουμε να κατεβάζουμε τα υψηλότερα πράγματα σε σημείο που να τα «καταλάβουμε»(αυτό που λέμε «τόσα ξέρουμε, τόσα λέμε»…), αλλά αυτό το σημείο είναι συχνά τόσο αποκρουστικό που απωθεί συχνά όσους έχουν δίψα αυθεντικότητας…… Και οι οποίοι στρέφονται αλλού: στρέφονται στην φιλοσοφία, παλιά στον («Χριστονοσταλγικό», θα έλεγε και κάποιος…) υπαρξισμό, στρέφονται στις καλές τέχνες, στρέφονται στον επιστημονισμό. Ο Θεός είναι, δηλαδή έχει γίνει, έτσι, ένα μεγάλο αφεντικό, μία σειρά απλώς εξωτερικών/ηθικών απαγορεύσεων που θέλουν απελπισμένα να μας αλλάξουν από τα έξω προς τα μέσα(!), ώστε να μην μας κεραυνοβολήσει, και είναι φοβερό να πέσουμε στα χέρια Του… Ενώ εμείς οι ίδιοι προσπαθούμε μπροστά στον μεγάλο δικαστή που ετοιμάζεται συνοφρυωμένος να μας γκρεμοτσακίσει -σαν ένας κακότροπος και ιδιαίτερα φίλαρχος λοχίας, ας πούμε- να είμαστε τίμιοι, ηθικοί και ενάρετοι που ανήκουν στο «ηθικό [σ.φ.:απαραίτητη διευκρίνιση] σώμα του Χριστού», που είναι η Εκκλησία, ώστε έπειτα να καυχώμαστε και να αυτοδικαιωνόμαστε, αφού δεν το κάνει αυτό η συνείδησή μας και η καρδιά μας.

Αλλά άραγε το ίδιο δεν συμβαίνει και με την άσκηση;

Άσκηση, λοιπόν, είναι, λ.χ., κατά τον διορατικό-χαρισματούχο γέροντα της ρωσσικής διασποράς και των ημερών μας της Γαλλίας-Παρισίου Στάρετς Σέργιο, η εσωτερική πειθαρχία στους λογισμούς. Πειθαρχία που σημαίνει ότι για κάθε λογισμό που μας έρχεται και προσκρούει και προσπαθεί να επεκτείνει την φωτιά του, ώστε να μας ωθήσει σε συγκατάβαση διανοητική ή στα λόγια ή και στα έργα, πρέπει να διακρίνουμε αν είναι εκ του πονηρού ή εκ Θεού και αν είναι το πρώτο, να τον απορρίπτουμε χωρίς την παραμικρή συζήτηση. Αν ξεκινήσουμε συζήτηση, πράγμα που δεν σημαίνει πτώση/αμαρτία, σύμφωνα με τον στάρετς Σέργιο, το συναισθημά μας συνεργάζεται μαζί του και, έτσι, μόνο οι εμπειρότεροι πνευματικά μπορούν να κατορθώσουν τον πόλεμο…

Παραδείγματος χάριν, να συγκαταβώ στον λογισμό να κατακρίνω όχι κάτι κακό που όντως και πράγματι κάνει κάποιος, αλλά αυτόν τον κάποιον, να τον καταδικάσω, ότι είναι για την κόλαση..; Ναι; Αλλά αυτά που κάνει είναι φοβερά, μου λέει ο λογισμός. Είναι απαίσιος και κάθαρμα και δεν σώζεται με τίποτα. Δεν θέλω ούτε να τον βλέπω. Ή μήπως όχι; Και να, λοιπόν, φίλοι μου, η πειθαρχία που πρέπει να εφαρμόζεται, ως παράδειγμα, απλό, απλούστατο…

Για αυτό, όπως μου λέει και ο λογισμός μου, και οι Πατέρες και οι μέγιστοι ασκητές, και αυτοί των ημερών μας, έκαναν τελείως διαφορετικά είδη «άσκησης», σχεδόν ριζικά διαφορετικά: άλλοι απέφευγαν τελείως τις επαφές και τις συναντήσεις με ανθρώπους, και των δύο φύλων ή μόνο του ενός, ενώ άλλοι συγκατοικούσαν για λόγους άσκησης με άλλες νέες, συνασκήτριες(στην εποχή μας δεν ήταν ο γέροντας Σωφρόνιος του Έσσεξ που το έκανε αυτό..; ), άλλοι καθιστούσαν το φαγητό τους τελείως άνοστο ή και επικίνδυνο για την «υγεία» τους -όχι μόνο ο Φραγκίσκος της Ασσίζης- ενώ άλλοι έβλεπαν απέναντί τους επί ώρα πολλή ένα γεμάτο ποτήρι νερό όσο αυτοί διψούσαν πολύ και δεν το έπιναν… Άλλοι ζούσαν σε πλήρη μόνωση ως ερημίτες και σπηλαιώτες(στο Όρος λ.χ.), ενώ άλλοι εξέθεταν τους εαυτούς τους σε πειρασμούς ή πειρασμούς μεγάλους… Λ.χ. ο γέροντας Πορφύριος, που λέγεται ότι έφτασε τα πνευματικά μέτρα των μεγαλύτερων ασκητών, ήθελε να επισκεφτεί και να μείνει χωρίς αμαρτίες και κατάκριση, με τους χίππυδες(/γυμνιστές; ) στην Κρήτη, προφανώς, αλλά και ρητώς(όπως το’πε ο ίδιος),  λόγω βαθιάς έμπονης αγάπης, παρά το ότι αυτό ήταν κάθε άλλο παρά «φυλακή των αισθήσεων»*… Άλλοι υπάκουαν στον γέροντα και στους αδελφούς αδιάκοπα(αυτή, δηλαδή σε όλους, λέγεται ότι είναι κατά βάση η έννοια της -ιδεατής- μοναχικής υπακοής και όχι σε ένα πρόσωπο μόνο), και αδιάκριτα ακόμη, ενώ άλλοι στις ερήμους διάλεγαν αθλήματα, υπακούοντας μάλλον, -όπως το καταλαβαίνω εγώ…- στην αναπαυμένη τους συνείδηση ή μη, χωρίς να είναι υποτακτικοί κανενός ανθρώπου.

Η Οσία Μαρία Σκομπτσόβα φρόντιζε και πρόσεχε τους διάφορους ελαχίστους, -που εμείς τους φτύνουμε ως «του δρόμου» ή περιθωριακούς κ.ά. «χριστιανικά» κοσμητικά επίθετα, άλλωστε «ας πιάσουν καμιά δουλειά»-, ενώ άλλοι ασκητές, όπως ο Μακεδόνιος ή και ο Άγιος Νικόλαος, σταμάτησαν, δυναμικά, τα στρατεύματα και τις κρατικές δυνάμεις από τις άδικες καταστολές, βασανιστήρια και φυλακίσεις ή τις θανατικές ποινές. Άλλοι προσεύχονταν δε, με πόνο «ανείπωτο», από μακρυά για όλους, αφού ήταν ενωμένοι μαζί τους, ενωμένοι κάθετα, άρα και οριζόντια, δηλαδή σταυρικά, όπως είναι η φύση της αγάπης…… Άλλοι διάλεγαν ανάλογα με την φάση της ζωής τους μέθοδο, όπως ο Άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ… Περίπλοκα πράγματα για να τα συνοψίσουμε σε απλουστευτικά και συχνά καταδικαστικά των άλλων αποφθέγματα/διαβολές, δεν βρίσκετε..;

Ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακας, οπότε, να μεσιτεύει για όλους……!!! Σε κάθε ανάγκη που παρουσιάζεται, και κάποτε όταν δεν το περιμένουμε και αμελούμε……..**

υγ Τώρα, αν με ρωτούσαν να συνοψίσω σε σύνθημα, θα έλεγα αρνηθείτε/αντισταθείτε (πνευματικά)…! (Το έχω πάρει, αν αναρωτιέστε, από κάποιο τραγούδι. 🙂 )

*αλλά απαιτούσε βέβαια νήψη, δηλαδή εγρήγορση του πνεύματος για απόρριψη, και φυλακή της καρδίας/νοός πολύ έντονη και απαιτητική… 🙂

**το λέω από πρόσφατη προσωπική εμπειρία αυτό… 😀

Ετικέτες: σταυρική αγάπη, φυλακή των αισθήσεων, φυλακή καρδίας, φυλακή νοός, Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος, Κλίμαξ, άσκηση, ασκητική, νήψη